________________
५८४
सप्तभौमयुतं कार्य राजधान्यां विशेषतः ॥ १५ ॥ नवभौमयुतं वापि रुद्रभौमयुवं तु वा । मानज्ञस्स्थपतिस्तत्र प्रथमात्किश्चिनकम् ॥ १६ ॥ ततः किश्चिन्मानहीनं तृतीयं भौममादिशेत् । हीनप्रमाणमत्रैवमङ्गणं प्रान्तभूमिषु ॥ १७ ॥ योजयेत्तुङ्गशिखरकल्पनं बहुचित्रकम् । महाशालाकल्पनं वा महामण्डपकल्पनम् ॥ १८ ॥
एतावता प्रबन्धेन नगरकल्पनीयद्विशालाख्यपरीक्षास्थलनिर्माणक्रममभिधायाधुना राजधान्यां कल्पनीयबहुशालाख्यपरीक्षास्थाननिर्माणलक्षणमभिधत्ते - बहुशालाकल्पनं वित्यादिना । बहुशालाकल्पननिर्माणन्तु प्रायशो मण्डलाकारां भूमि स्वीकृत्य तत्र दृढभूमिलम्ब विधाय, तदुपरि तदनुगुणमेव दृढभित्ति सवातायनरचनां स्थापयित्वा, पूर्वोक्तरीत्या मध्यस्थाने मध्यशाला नानासनान्विताभनेकस्तम्भभासुरां विधाय, तदुपरिभागे समोपानरचनं सप्तभौमकल्पनं वा नवभौमकल्पनमथवा कचिदिच्छावशादेकादशभौमकल्पनं वा स्थापनीयमिति चोपदेशः ॥
किम्वैतादृशभौमान्वितस्य बहुशालाक ल्पनस्य दैयादि: प्रमाणन्तु पूर्वोक्तरीत्या साधारणदण्डशताधिकमिति समयः । तस्मादेतादृशवशाल्यवति स्थले तादृशभौमसप्तादिकं कर्तु वित्ताविशक्यभावे तदा कल्पनस्यास्य मध्यभागे कचिद्वा...लाख्यं, कल्पन: