________________
अथैकशालाद्विशाला बहुशालालक्षणकथनं नाम पश्चपञ्चाशषट्पञ्चाशमप्तपश्चाशाध्यायाः ॥
ग्रामक्लप्ता स्वकशाला मण्डलग्था द्विशालका। राजधान्यां स्थापिता तु कथिता बहुशालका ॥ १ ॥ स्थाप्या नृपण सर्वत्र स्वदेशेषु विशेषतः । नानाविद्यापरीक्षार्थ कल्पनानेकशोभिता ॥ २॥
॥ पञ्चपञ्चाशपटपञ्चाशसप्तपञ्चाशाध्यायाः ॥
अथात्र पटितमौकर्याय कुलकरूपेण गुम्भितमिद मध्यायत्रय पञ्चपश्वाशषट्पञ्चाशमतपञ्चाशाध्या यात्मकं एकगालाद्विशालाबहुशालाख्य कल्पनाविशेषलक्षणं प्रतिपादयति - ग्रामक्लसेत्यादिना ।।
पूर्वोक्तचतुश्चत्वारिंशपञ्च चत्वारिंशाध्याययोः महाशालाविशे पशालादि लक्षणन्तूक्तपूर्वमेव । तादृशशालादिकल्पनस्यैव सर्वत्र मानव गृहादिषु औचित्यप्रमक्तिः । अत अत्रोक्तानामेकशालादिकल्पनानां किं नाम स्वरूपम ? किमर्थमेतत्कल्पनमिति चेतद्विवृणाति- नानाविद्यापरीक्षार्थमित्यादिना । काव्यनाटक. पुराणनिहा सतर्कव्याकृतिमीमांसाश्रुतिस्मृतिप्रमुग्वशास्त्रवेत्तारो ये, ये च देशीयभाषाविदः, ये च लोके धातुज्ञानादिविदः सङ्गीतवाद्यचित्रमाल्यग्रथनग्रहज्ञानवास्तुज्ञाननानाशिल्पक्रियाविदस्तेषां विद्या.