________________
११२
कम्पश्च अद्रकम्प चित्रकार्योत्तमा मताः । अधिष्ठानेपु पीटेषु मापाने मण्टपेषु च ॥ २३ ॥ स्तम्भेष्वपि च डोलासु तिर्यग्दारुषु भित्तिषु । द्वारेषु च कवाटेषु विमाने गोपुरषु च ॥ २४ ॥ क्षेपणादिप्रमाणानि सम्यग्ज्ञेयानि शिल्पिभिः । चन्द्रो भमि यकश्च मार्वभौमादयस्तथा ॥ २५ ॥
एकसंख्यार्थजनको रविर्देवः प्रकीर्तितः । 'मकरः'. 'प्रनिमा', 'अन्तरितम', 'आलिङ्ग', 'मोपानं', 'प्रतिवाजनं" कम्प:', 'क्षुद्र कम्प:', इत्याद यस्तत्रतत्राधिष्ठानपीठसोपानस्तम्भादिपु कल्प्यमानबहुविधरचनाविशेषार्थद्योतकाः ।।
एतेषां प्रमाणादिकन्तु अम्मिन शास्त्रे प्रतिपादितेषु तेषु तेष्वध्यायेषु शिल्पकलादीपिकादिग्रन्थेषु विस्तरशः प्रपश्चितम तत्रैव द्रष्टव्यमिति ॥ २५ ॥
अथ मङ्कनसंख्याथकपदानि कथयनि-चन्द्रो भामिरित्यादिना। 'चन्द्रः', 'इन्दुः', 'विधुः', 'सुधांशुः', 'निशापतिः', 'कलापतिः', इत्यादयः चन्द्रपर्यायवाचकाच, तथा 'भः', 'भूमिः', 'अचला', 'विपुला', 'विश्वंभरा, धरित्री', 'मेदिनी', क्षोणीत्यादिभूपर्यायवाचकाच, तथा 'नायकः', 'अधिपतिः', 'यजमानः', 'सार्वभौमः', चक्रवर्तीत्यायधि
