________________
६८
तैत्रादिभिस्त्रिभिर्युक्तमङ्गुलं मानत्रं मतम् । द्वादशाङ्गुलसंयुक्तो 'वितस्तिरभिधीयते ॥ ७४ ॥
वितस्तिद्वय संयुक्तं 'हस्तमान मुदीरितम् । हस्तमानद्वयोपेतो 'धनुर्मुष्टिरितीरिता ॥ ७५ ॥ धनुर्मुष्टियोपेतो दण्ड इत्यभिधीयते । दण्डद्वयेन संयुक्त 'नृपदण्ड इतीरितः ॥ ७६ ॥
नृपदण्डद्वयोपेतो 'ब्रह्मदण्ड इति स्मृतः । इत्यादि बहुधा मानं शास्त्रपूक्तं मनीषिभिः ।। ७७ ॥ दृश्यते । तस्मात्स एव त्रीहि: सर्वप्रमाणानामाद्यं लक्षणमिति बोध्यम् ॥
तादृशत्रीहिवयष्येवन्मानमङ्गुलमिति कथ्यते । तादृशा
गुलद्वादशकम्य वितस्तिरिति
नाम 1 तादृशवितस्तिद्वयस्य इस्तमानमिति नाम । तादृशहस्तमानद्वयस्य धनुर्मुष्टिरिति नाम । तादृशमुद्वियन्यदण्ड इति नाम । तादृशदण्डद्वयं नृपदण्डमानमिति नामभाग्भवति । तादृशनृपदण्डद्वयस्य ब्रह्मदण्ड इति नाम च प्रसिद्धमेव । एतादृशमानं सकलं मानवमानमिति शिल्पशास्त्रेषु प्रसिद्धं शिल्पिभिरवश्यं ज्ञेयमिति भावः ॥
1. Fr 2. ruin 3. 4. 6 14 कं Car√ 5. 12 2014 Car√ 6.24 14 कंCar 60,
