________________
• शब्दाख्थतुरोधखराडे योग्यतावादः ।
२५
इयोर्वा हेतुत्वेनानन्तकार्य-कारणभावविर हात् । न चैवमनुमित्यादावपि योग्यताजानस्य हेतुत्वापत्तिः प्रत्यक्ष -गाब्द तर विशिष्ट - द्धित्वावच्छिन्न प्रति. बाधनिश्चयाभावत्वेन कारणत्वमपेक्ष्ध संशयनिश्चयसाधारणविषध्ये विशेषणवाधरूपयोग्यता ज्ञानस्य हेतुल्वे लाघवात् बाधनिश्चयदशायां योग्यताज्ञानव्यतिरेकादेवानमित्यादिश्यतिरेकसम्भवादिनि वाय। योग्यताशानं विनापि स्म तेरनुभवसिद्धतया स्मनो व्यभिचारात् पचे माध्यसन्देश-तनिश्चययोरसत्त्वेऽपि अनुमिते रिदनवावच्छिने गवयपदवाच्यत्वादिसन्देह-निश्चययोरसवेऽपि उमितेश्चानुभव मिद्धत्वाच्च । किश्चैवमाहार्यमाध्यमन्देहात्मकबाधनिश्चय भत्ते ऽप्यनुमित्यापत्तिः बाधनिश्वयानन्तरमाहार्यभाध्यमन्देहात्मकपरामदिनु भित्यापत्तिश्चेनि) भिद्धान्तानुयायिनः । • उच्छवाला मनु मुखं चन्द्र इत्यादिबाधितार्थकरूपकादौ बाधनिश्चयद्शायां मुखादौ चन्द्रादेनाभदा चयबोधः किन्तु चन्द्रादिपदस्य चन्द्रमदृशादौ लक्षणया तथैव मुखादावभेदान्धयः प्रहसमादौ कलहादिस्खलोयमिय्या भिशापवचमादौ च न शाब्दनोधोऽपि तु तत्तत्पदेभस्तत्तत्पदार्थापभ्यितो दोषजन्योमानमोविशिष्टमाक्षात्कारः तथाच शाब्दबुद्धिमाधारणविशिष्टबुद्धिमात्र प्रति बानिश्चयम्य प्रतिबन्धकला देव वहिना मिश्चतीत्यादी बाधनिश्चयदशायां नान्वययोधइति योग्यता जानस्य शाब्दधौ हेतुत्वे मानाभाव: पागिश्चयप्रतिबध्यतावच्छेदककोटौ शाब्दान्यत्वं प्रबेम्न बाधनिश्चयस्थले शाब्दयोधवारणायातिरिक्तयोग्यताज्ञानकारणलकपनायाः प्रक्षालमाद्वौति न्यायेनानुचितत्वादित्याः ।
