Page Text
________________
दशवेकालिके तृतीयाध्ययनम् ।
१.१३:
निसंबध्यते । दर्शनाचारो ज्ञानाचारश्चारित्राचारस्तपचाचारो वीर्याचारश्चेति । तत्र दर्शनं सम्यग्दर्शनमुच्यते । न चतुरादिदर्शनम् । तच्च कायोपशमिका दिरूपत्वानाव एव । ततश्च तदाचरणं दर्शनाचार इत्येवं शेषेष्वपि योजनीयम् । जावार्थं तु वदयति । एष नावाचारः पञ्चविधो नवति ज्ञातव्यः । इति गाथादरार्थः । अधुना जावार्थ उच्यते । तत्र यथोद्देशं निर्देश इत्यादौ दर्शनाचारजावार्थः । दर्शनाचारश्चाष्टधा । तथा चाह | गाथा || निस्संकिय निक्कंखिय, निष्विति गिठा अमूढ दिट्ठी श्र ॥ ववूद - थिरीकरणे, वलपनावणे अ ॥ १०८ ॥ व्याख्या ॥ निःशङ्कित इत्यत्र शङ्का शङ्कितं, निर्गतं शङ्कितं यतोऽसौ निःशङ्कितः । देशसर्वशङ्कारहित इत्यर्थः । तत्र देशशङ्का समाने जीवत्वे कथमेको व्योऽपरोऽनव्य इति शङ्कते । सर्वशङ्का तु प्राकृत निबद्धत्वात्सर्वमेवेदं परिकल्पितं जविष्यतीति । न पुनरालोचयति । यथा जावा हेतु ग्राह्या । तत्र हेतुमाह्या जीवास्तित्वादयः । श्रहेतुग्राह्या नव्यत्वादयः । अस्मदाद्यपेया प्रकृष्टज्ञानगोचरत्वात् तद्धेतूनामिति । प्राकृत निबन्धोऽपि बालादिसाधारण इति । उक्तं च ॥ बालस्त्री मूढमूर्खाणां नृणां चारित्रका ङ्क्षिणाम् ॥ अनुग्रहार्थं तत्त्वः, सिद्धान्तः प्राकृतः स्मृतः ॥ दृष्टेष्टाविरुद्धश्चेति । उदाहरणं चात्र पेयापेकौ यथावश्यके । ततश्च निःशङ्कितो जीव एवाईच्छासनप्रतिपन्नौ दर्शनाचरणात् । तत्प्राधान्यविवचया दर्शनाचार उच्यते । श्रनेन दर्शन दर्श निनोरनेदमाह । तदेकान्तभेदे त्वदर्श निन श्व तत्फलाभावात् मोक्षाजाव इत्येवं शेषपदेष्वपि जावना कार्येति । तथा निःकाङ्क्षितो देशसर्वकाङ्क्षारहितः । तत्र देशकाङ्क्षा एकं दर्शनं काङ्क्षति दिगम्बरदर्शनादि । सर्वकाङ्क्षा तु सर्वाण्येवेति । नालोचयति षड्जीव निकायपीडामसत्प्ररूपणां च । उदाहरणं चात्र राजामात्यौ यथावश्यक इति । विचिकित्सा मतिविन्रमः । निर्गता विचिकित्सा मतिविन्रमो यतोऽसौ निर्विचिकित्सः । साध्वेव जिनदर्शनं किंतु प्रवृत्तस्यापि सतो ममास्मात्फलं भविष्यति न जविष्यतीति । क्रियायाः कृषीवलादिपूजयोपलब्धेरिति विकल्परहितः । न ह्यविकलोपाय उपेयवस्तु परिप्रापको न भवतीति संजातनिश्चयो निर्विचिकित्स उच्यते । एतावतांशेन निःशङ्किताङ्गिन्नः । उदाहरणं चात्र विद्यासाधको यथावश्यक इति । यद्वा निर्विजुगुप्सः साधुजुगुप्सारहितः । उदाहरणं चात्र श्रावकडुहिता यथावश्यक एव । तथामूवात खितपोविद्यातिशयदर्शनेन मूढा खरूपान्न चलिता दृष्टिः सम्यग्दर्शनरूपा यस्यासावसूढदृष्टिः । अत्रोदाहरणं सुलसा साविया । जहा लोइयरिसी त्र्यंवडो रायगिहं गतो बहूणं जवियाणं थिरीकरण णिमित्तं सांमिणा जर्जि । सुलसं पुछि कासि । श्रम्मडो चिंते । पुलमतिया सुलसा जं रहा पुछे । तर्ज अम्मडेए परिरक
१५
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |