Page Text
________________
दशवैकालिके प्रथमाध्ययनम् । विधोपि दृष्टान्त उक्तः । दृष्टान्तवाक्यं चेदं स तु संस्कृत्य कर्तव्योऽहंदादिवदिति गाथार्थः । उक्तः सप्तमोऽवयवः सांप्रतमष्टममनिधिसुराह ॥ तब नवे आसंका, जदिस्स जई वि कीरए पागो ॥ तेण र विसमं नायं, वासतणा तस्स पडिसेहे ॥ १५ ॥ ॥ व्याख्या ॥ तत्र तस्मिन् दृष्टान्ते जवेदाशङ्का जवत्यादेपः । यथोदियाङ्गीकृत्य यतीनपि संयतानपि । अपिशब्दादपत्यादीन्यपि। क्रियते निर्वय॑ते पाकः।कैः। गहिजिरिति गम्यते । ततः किमित्यत आह । तेन कारणेन । र इति निपातः किलशव्दार्थः। विषममतुल्यं ज्ञातमुदाहरणं वस्तुतः पाकोपजीवित्वेन साधूनामनवद्यवृत्यजावादिति नावितमेवैतत् पूर्वमित्यष्टमोऽवयवः । इदानीं नवममधिकृत्याह । वर्षातृणानि तस्य प्रतिषेध इत्येतच नाष्यकृता प्राक् प्रपञ्चितमेवेति न प्रतन्यत इति गाथार्थः । उक्तो नवमोऽवयवः। सांप्रतं चरममनिधित्सुराह ॥ तम्हा उ सुरनराणं, पुद्यत्ता मंगलं सया धम्मो ॥ दसमो एस अवयवो, पश्नहेज पुणवयणं ॥ १५३ ॥ ॥ व्याख्या ॥ यस्मादेवं तस्मात्सुरनराणां देवमनुष्याणां पूज्यस्तनावस्तस्मात्पूज्यत्वान्मङ्गलं प्राग्निरूपितशब्दार्थं सदा सर्वकालं धर्मः प्रागुक्तः। दशम एषोऽवयव इति संख्याकथनम् । किं विशिष्टोऽयमित्यत आह । प्रतिज्ञाहेत्वोः पुनर्वचनं पुनर्हेतुप्रतिझावचनमिति गाथार्थः । उक्तं द्वितीयं दशावयवं ।साधनाङ्गता चावयवानां विनेयापेक्षया विशिष्टप्रतिपत्तिजनकत्वेन नावनीयेत्युक्तोऽनुगमः।सांप्रतं नया उच्यन्ते । तेच नैगमसंग्रहव्यवहारजुसूत्रशब्दसमनिरूद्वैवंनूतन्नेदनिन्नाः खल्वोघतः सप्त नवन्ति। खरूपं चैतेषामेवावश्यके सामायिकाध्ययनेऽन्यदणे प्रदर्शितमेवातो नेह प्रतन्यते । श्ह पुनः स्थानाशून्यार्थमेते ज्ञान क्रियानयध्यान्त वकारेण समासतः प्रोच्यन्ते । ज्ञाननयः क्रियानयश्च । तत्र ज्ञाननयदर्शन मिदं ज्ञानमेव प्रधानमैहिकामुष्मिकफलावाप्तिकारणं युक्तियुक्तत्वात्तथा चाह ॥णायंमि गिहियवे, अगिण्डियत्वंमि चैव श्रमि ॥ जश्यत्वमेव जो, उवएसो सोन नामं ॥ १५५ ॥ व्याख्या ॥ णायमिति । ज्ञाते सम्यक्परिछिन्ने। गिरिहयवेत्ति । गृहीतव्य उपादेये। अगिहियवं मित्ति।अग्रहीतव्येऽनुपादेये हेय इत्यर्थः । चशब्दः खलूनयोर्यहीतव्याग्रहीतयोतित्वानुकपणाथः। उपेक्षणीयसमुच्चयार्थो वा। एवकारस्त्ववधारणार्थः। तस्य चैवं व्यवहितः प्रयोगो अष्टव्यः । ज्ञात एव गृहीतव्ये तथागृहीतव्ये तथोपेदणीये चार्थे तु ज्ञात एव नाझाते । अठंमि ति । अर्थेऽप्यहिकामुष्मिके तत्रैहिको गृहीतव्यः स्त्रक्चन्दनागनादिः । अगृहीतव्यो विपशस्त्रकएमकादिः । उपेक्षणीयः तृणादिः । यामुप्मिको गृहीतव्यः सम्यग्दर्शनादिः श्रगृहीतव्यो मिथ्यात्वादिः । उपेक्षणीयो विवक्षयान्युदयादिरिति । तस्मिन्नथे यतितव्यमेवेति । अनुस्वारलोपाद्यतितव्यमेवमनेन. क
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |