Page Text
________________
६४ राय धनपतसिंघ बढ़ापुरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस (४३)- मा. कग्रहणे तजातीयग्रहणमिति न्यायाद्विगताङ्गारं च रागद्वेषमन्तरेणेत्यर्थः। उक्तं च । रागेण सगालं दोसेण सधूमगं वियाणा हि ॥ श्राहारमोदना दिलक्षणमेषन्ते गवयन्ते । किमर्थमत्रा | योगानां मनोयोगादीनां संयमयोगानां वा साधनार्थं न तु वर्णाद्यर्थमिति गाथार्थः ॥ नवकोडी परिसुद्धं, उग्गमडप्पायणेसणासुद्धं । वहाणरकण्डा, अहिंसाणुपाल पठाए ॥१२०॥ व्याख्या ॥ इयं च किल निन्नकर्तृकी । अस्या व्याख्या । नवकोटिपरिशुद्धम् । तत्रैता नवकोट्यः । यत ए हाइ १ हणावे २ हणंतं ना जाएइ ३ एवं न. किणइ ३ एवं न पयइ ३ एतानिः परिशुद्धं तथा उगमोत्पादनैषणा शुद्ध मित्येतद्वस्तुतः सकलोपाधि विशुद्ध को टिख्यापनमेव । एवंभूतमपि किमर्थं जुञ्जते । पट्स्थानरक्षणार्थम् । तानि चामूनि ॥वेयवेयावच्चे, इरियहाए य संजमहाए ॥ तह पाए वित्तियाए, बहं पुष धम्मचिंताए ॥ मून्यपि च जवान्तरे प्रशस्तजावनाच्यासादहिं सानुपालनार्थम् । तथा चाह । नाहारत्यागतो जावितमतेर्देहत्यागो नवान्तरेऽप्यहिंसाये जवतीति गा थार्थः ॥ दितसुद्धि एसा, उवसंहारो य सुत्तनिदिधो ॥ संती विद्यति त्तिय, संतिं सिद्धिं च सार्हेति ॥ १२१ ॥ व्याख्या ॥ दृष्टान्तशुद्धिरेषा प्रतिपादिता । उपसंहारस्तु उपनयस्तु सूत्रनिर्दिष्टः सूत्रोक्तः । तच्चेदं सूत्रम् । 'एमेए समणा' इत्यादि अस्य व्याख्या ॥ एवमनेन प्रकारेण एते येऽधिकृताः प्रत्यदेष वा परिभ्रमन्तो दृश्यन्ते । श्राम्यन्तीति श्रमणाः। तपस्यन्तीत्यर्थः । एते च तन्त्रान्तरीया अपि जवन्ति । यथोक्तम् ॥ निग्गंथसक्कतावस - गेरू य जीव पंचहा समणा ॥ त ह । मुक्ता बाह्याभ्यन्तरेण ग्रन्थेन ये लोकेऽर्धतृतीयद्वीपसमुद्रपरिमाणे सन्ति विद्यन्ते । अनेन समयदेत्रे सदैव विद्यन्त इत्यत आह । साधयन्तीति साधवः । किं साधयन्ति । ज्ञानादीति गम्यते । अत्राह । ये मुक्तास्ते साधव एवेत्यत इदमयुक्तम् । अत्रोच्यते । इह व्यवहारेण निहवा अपि मुक्ता जवन्त्येव । न च ते साधव इति तद्व्यवच्छेदार्थत्वान्न दोषः । यह । नच ते सदैव सन्तीत्यनेनैव व्यवच्छिन्ना इत्युच्यते । वर्तमानतीर्थापेक्षयैवेदं सू त्रमिति न दोषः । अथवान्यथा व्याख्यायते । ये लोके सन्ति साधव इत्यत्र य इत्युदेशः । लोक इत्यनेन समयक्षेत्र एव नान्यत्र । किम् । शान्तिः सिद्धिरुच्यते तां साधयन्तीति शान्तिसाधवः । तथा चोक्तं निर्युक्तिकारेण । संती विद्यतित्तिय, संतिं सिद्धिं च सार्हेति ॥ इदं व्याख्यातमेव । विहंगमा इव चमरा इव पुष्पेषु । किम्। दाननक्तैषणासुरताः दानग्रहणाद्दत्तं गृह्णन्ति नादत्तम् । नक्तग्रहणेन तदपि नक्तं प्रासुकं न पुनराधाकर्मादि । एषणाग्रहणेन गवेषणादित्रयपरिग्रहः । तेषु स्थानेषु सक्ता इति सूत्रसमासार्थः । अवयवार्थ सूत्रस्पर्शक नियुक्त्या प्रतिपादयति । यत्रापि च विहंगमं व्याचष्टे । सद्विविधः । द्रव्यविहंगमो नाव विहंगमश्च । तत्र तावद्द्रव्यविहंगमं प्रतिपादय
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |