Page Text
________________
दशवैकालिके प्रथमाध्ययनम् ।
६.३.
फलं ददति । गुरुराह । अतएवास्मादेव देतोः ॥ पगई एस डुमाएं, जं उउसमय म्मि गए संते ॥ पुष्ति पायवगणा, फलं च काले बंधति ॥ ११२ ॥ व्याख्या ॥ प्रकृतिरेषा द्रुमाणां यहतुसमये वसन्तादावागते सति पुष्पयन्ति पादपगणां वृक्षसंघातास्तथा फलं च कालेन बनन्ति । तदर्थानभ्युपगमे तु नित्यप्रसङ्ग इति गाथा - द्वयार्थः । सांप्रतं प्रकृतेऽप्युक्तार्थयोजनां कुर्वन्नाह । किं नु गिही रंधंती, समणाणं कारणा अहासमयं ॥ मा समणा जगवंतो, किलामद्या अणाहारा ॥ ११३ ॥ व्याख्या ॥ किं नु गृहिणो राध्यन्ति पाकं निर्वर्तयन्ति श्रमणानां कारणेन यथाकालं मा श्रमणा जगवन्तः क्वामन्ननाहारा इति । पूर्ववदिति गाथार्थः । नचैतदिचमित्यनिप्रायः । अत्राह ॥ समणणुकंप निमित्तं पुष्ा निमित्तं च गिनिवासी ॥ कोइ नद्या पागं करेंति सो जन्नइ न जन्हा ॥ ११४ ॥ व्याख्या ॥ श्रमणेभ्योऽनुकम्पा श्रमणानुकम्पा तन्निमित्तम् । न ह्येते हिरण्यग्रहणादिना श्रस्माकमनुकम्पां कुर्वन्तीति मत्वा निक्षादानार्थं पाकं निर्वर्तयन्त्यतः श्रमणानुकम्पा तन्निमित्तं तथा सामान्येन पुण्यनिमित्तं च गृहनिवासिन एव कश्चियात्पाकं कुर्वन्ति । स जयते नैतदेवम् । कुतः । यस्मात् ॥ कंतारे निरके, आयंके वा महइ समुप्पने ॥ रत्तिं समणसुविहिया, सव्वाहारं न जुंजंति ॥ ११५ ॥ व्याख्या ॥ कान्तारेऽरण्यादौ पुनिhsarai ने वा ज्वरादौ महति समुत्पन्ने सति रात्रौ श्रमणाः सुविहिताः शोजनानुष्ठानाः । किम् । सर्वाहारमोदनादि न भुञ्जते ॥ श्रह कीस पुण गिबा, रत्ति आयरतरेण रंधंति ॥ समणेहिं सुविहिएहिं चजविहाहारविरंएहिं ॥ ११६ ॥ व्याख्या ॥ • किमिति पुनर्गृहस्थाः तत्रापि रात्रौ आदरतरेणात्यादरेण राध्यन्ति श्रमणैः सुविहितैश्चतुर्विधाहारविरतैः सद्भिरिति गायात्रार्थः ॥ किं च । अवि बहुगामनगरा, समा जब नवेंति न वसंति ॥ तब वि रंधति गिही, पगई एसा गिबाणं ॥ ११७ ॥ व्याख्या ॥ सन्ति बहूनि ग्रामनगराणि तेषु तेषु देशेषु श्रमणाः साधवो यत्र नोपयान्ति अन्यतो न वसन्ति तत्रैव । अथ च तत्रापि राध्यन्ति गृहिणः । अतः प्रकृतिरेषा गृहस्थानामिति गाथार्थः । अमुमेवार्थं स्पष्टयन्नाह | पगई एस गिहीणं, जं गिहिणो गा: मनगर निगमेसु ॥ रंवंति अप्पो परि-यणस्स काले हाए ॥ ११ ॥ व्याख्या ॥ प्रकृतिरेषा गृहिणां वर्तते । यमृहिणो ग्रामनगर निगमेषु । निगमः स्थानविशेषः । राध्यन्ति श्रात्मनः परिजनस्यार्थाय निमित्तं कालेनेति योग इति गाथार्थः ॥ तब सम णा तवस्सी, परकड पर निहियं विगयधूमं ॥ आहारं एसंती, जोगाणं साहपठाए ॥ ॥ ११९॥ व्याख्या ॥ तत्र श्रमणास्तपखिन इत्युद्यतविहारिणो नेतरे । परकृत पर निष्ठितमिति । कोऽर्थः परार्थं कृतमारब्धं परार्थं च निष्ठितमन्तं गतं विगतधूमं धूमर हिम् । ए
1
3
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |