Page Text
________________
दशवैकालिके दशममध्ययनम् ।
६१३
निकुरपितु गुण स्थित एवेत्येतद्वाच्यम् । अत्र चावयवाः पञ्च प्रतिज्ञादयो वक्ष्यमाणाः। इति द्वाराण्येतानीति गाथासमासार्थः ॥ ॥ यथाक्रमं व्यासार्थमाह ॥ णामं aaur free, दवजिरकू ा जावजिर था | दवम्मि आगमाई, अन्नो वि
प
I
वो इमो ॥ ४०० || व्याख्या ॥ नामस्थापना निक्कुरिति । निक्कुशब्दः प्रत्येकमनिसंबध्यते । नामनिः स्थापना निकुश्चेति । तत्र नामस्थापने कुसत्वादनादृत्य - व्यनिकुमाह । द्रव्य इति द्रव्य निकुरागमादिः । श्रागमनोयागमज्ञशरीरजव्यशरीरतदतिरिक्तैकन विकादिभेद जिन्नः । अन्योऽपि च पर्यायो नेदोऽयं द्रव्यनिकोर्वक्ष्यमाणलक्षण इति गाथार्थः ॥ ॥ ॥ नेा नेाणं चेव, जिंदिवं तदेव य ॥ एए सिं तिहिपि, पत्तेापरूवणं वोछं ॥ ४०२ ॥ व्याख्या || जेदकः पुरुषः, भेदनं चैव परश्वादि, नेत्तव्यं तथैव च काष्ठादीति भावः । एतेषां त्रयाणामपि भेदकादीनां प्रत्येकं पृथक्पृथक् प्ररूपणां वक्ष्य इति गाथार्थः ॥ ॥ ॥ एतदेवाह || जह दारुकम्मगारो, जेण जित्तव संजु जिकू ॥ नेवि वजिरकू, जे जायगा अविरया अ ॥ २ ॥ व्याख्या ॥ यथा दारुकर्मकरो वर्धक्यादिः । नेदनजेत्तव्यसंयुक्तः सन् क्रिया विशिष्टविहरणादिदारुसमन्वितो द्रव्य निकुः । द्रव्यं जिनत्तीति कृत्वा । तथान्येऽपि द्रव्यविः अपारमार्थिकाः । क इत्याह । ये याचनका जिक्षणशीला श्रविरताश्च निवृत्ताश्च पापस्थानेन्य इति गाथार्थः ॥ 11 ॥ एते च द्विविधाः । गृहस्था लि - निश्चेति । तदाह || गिहिणो वि सयारंभग, कुप्पन्नं जणं विमग्गं ॥ जीवणिश्र - दी किविणा, ते वजा दव निरकुत्ति ॥ ३ ॥ व्याख्या ॥ गृहिणोऽपि सकलत्रा अपि सदारंजका नित्यमारम्नकाः षषां जीवनिकायानामृजुप्रज्ञं जनमनालोचकं विमृगयन्तोनेकप्रकारं द्विपदादि । भूमिदेवा वयं लोकहितायावतीर्णा इत्यनिधाय याचमाना इव्यनिक्षणशीलत्वाद्द्रव्य निवः । एते च धिग्वणः । तथा ये च जीवनिकायै जीवनिमितं दीनकृपणाः कार्पेटिकादयो निकामटन्ति, तान् विद्याद्विजानीयाद्द्रव्यनिकूनिति । द्रव्यार्थ निक्षणशीलत्वादिति गाथार्थः ॥ ॥ उक्ता गृहस्थद्रव्य निक्षवः । लिङ्गिनोऽधिकृत्याह ॥ मिचद्दिवी तसथा - वराण पुढवाइविंदियाई ॥ निच्चं वदकरणरया, अवंजयारी अ संचया ॥ ४ ॥ व्याख्या ॥ शाक्य निकुप्रभृतयो हि मियादृष्टयः श्रतत्त्वानि निवेशिनः प्रशमादिलिङ्गशून्याः । त्रसस्थावराणां प्राणिनां पृथिव्यादीनां द्वीन्द्रियादीनां च । अत्र पृथिव्यादयः स्थावराः । द्वीन्द्रियादयस्त्रसाः । नित्यं वधकरणरताः सदैतदतिपातसक्ताः । कथमित्यत्राह । श्रब्रह्मचारिणः । संचयिनश्च यतः । श्रतोऽप्रधानत्वाद्द्रव्य निक्षवः । चशब्दस्य व्यवहित उपन्यास इति गाथार्थः ॥ ॥ ॥ एते चात्रह्मचारिणः संचयादेवेति संचयमाद् ॥ पय चउप्प
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |