________________
६१ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस-(४३)-मा. यातमिदमध्ययनम् । अस्य चानुयोगहारोपन्यासः पूर्ववत्तावद्यावन्नाम निष्पन्नो निक्षे. पः । तत्र च सनिकुरित्यध्ययननामातः सकारो निदेप्तव्यो निकुश्च । तत्र सका. रनिक्षेपमाह ॥ नामं ठवण सयारो, दवे नावे अ हो नायबो ॥ दवे पसंसमाई, नावे जीवो तवजत्तो॥ए॥ अस्य व्याख्यानामसकारः सकार इति नाम । स्थापनासका रः सकार इति स्थापना । ७व्ये नावे च नवति ज्ञातव्यः। व्यसकारो नावसकारश्च । तत्र अव्य इत्यागमनोशागमज्ञशरीरनव्यशरीरतव्यतिरिक्तः प्रशंसा दिविषयो अव्यसकारः । नाव इति नावसकारो जीवस्तउपयुक्तः । तदुपयोगानन्यत्वादिति गार्था
र्थः ॥ ॥ ॥ प्रकृतोपयोगीत्यागमनोआगमज्ञशरीरनव्यशरीरातिरिक्तं प्रशंसा. दिविषयं व्यसकारमाह ॥ निदेस पसंसाए , श्लीजावे अ होश् सगारो ॥ निदेसपसंसाए, अहिगारो श्व अनयणे ॥ ए६ ॥ अस्य व्याख्या। निर्देशे प्रशंसायाम स्तिनावे चेत्येतेष्वर्थेषु त्रिषु लवति तु सकारः। तत्र निर्देशे यथा सोऽनन्तर मित्यादि। प्रशंसायां यथा सत्पुरुष इत्यादि । अस्तिनावे यथा सद्भूतममुकमित्यादि । तत्र निर्देशप्रशंसायामिति । निर्देशे प्रशंसायां च यः सकारस्तेनाधिकारोऽत्राध्ययने प्रक्रान्त इति गाथार्थः॥ ॥ ॥ एतदेव दर्शयति ॥ जे नावा दसवेा-लिअम्मि करणि वन्निय जिणे हिं॥ तेसिं समावणं मित्ति, जो जन्नस निरकू ॥ ए७ ॥ व्याख्या ॥ ये नावाः पदार्थाः पृथिव्यादिसंरक्षणादयो दशवैकालिके प्रस्तुते शास्त्रे करणीया अनुष्ठेया वर्णिताः कथिता जिनैस्तीर्थकरगणधरैः । तेषां जावानां समापने यथाशक्ति व्यतो नावतश्चाचरणेन पर्यन्तनयनेन यो निकुस्तदर्थं यो निदणशीलो न तूदरा दिनरणार्थम् । नण्यते स निकुरिति । इतिशब्दस्य व्यवहित उपन्यासः। स निकुरित्यत्र निर्देशे सकार इति गायार्थः॥ ॥ ॥प्रशंसायामाह ॥ चरगमरुगाश्याणं, निकुव जीवाण काजणमपोहं ॥ अषयगुणण निउत्तो, होश संसाइ उ स निकू ॥ ए७ ॥ व्याख्या ॥ चरकमरुकादीनामिति । चरकः परिव्राजकविशेषः । मरुका धिग्वर्णाः । आदिशब्दाबाक्यादिपरिग्रहः। अमीषां निदोपजीविनां निदणशीलानामगुणवत्त्वेनापोहं कृत्वा अध्ययनगुण नियुक्तः प्रक्रान्तशास्त्र निष्यंदनूतः प्रक्रान्ताध्ययनानिहितगुणसमन्वितो नवति । प्रशंसायामवगम्यमानायां सन्निनुः संश्चासौ निकुश्च तत्तदन्यापोहेन सनिकुरिति गाथार्थः ॥ ॥ उक्तः सकार श्दानी निकुमनिधातुकाम आह ॥ निरकुस्स य निरकवो, निरुत्तएगहिश्राणि लिंगाणि ॥ श्रगुण हिउँ न निस्कू, अवयवा पंच दारा ॥ एए ॥ व्याख्या ॥ जिदोनिक्षेपो नामादिलक्षणः कार्यः । तथा निरुक्तं च वक्तव्यं निदोरेव । तथा एकार्थिकानि पर्यायशब्दरूपाणि वक्तव्यानि । तथा लिङ्गानि संवेगादीनि । तथा श्रगुणस्थितो न