Page Text
________________
५४० राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस-(४३)-मा. जिनवरैस्तीर्थकरैस्तान् नावांस्तथा तेन प्रकारेण श्रहत्ते नरः। श्रदधानश्च कर्म विनयति यस्मादर्शनविनयो नवति तस्मादर्शनादिनयो दर्शनविनय ति गाथार्थः ॥ झा. नविनयमाह ॥ नाणं सिरक नाणं, गुणेश नाणेण कुण किच्चा ॥ नाणी नवं न वं. धर, नाणविणी हवः तम्हा ॥ ३ ॥ व्याख्या ॥ ज्ञानं शिदयत्यपूर्व ज्ञानमादत्ते । झानं गुणयति गृहीतं सत्प्रत्यावर्त्तयति । ज्ञानेन करोति कृत्यानि संयमकृत्या नि। एवं शानी नवं कर्म न बनाति । प्राक्तनं च विनयति यस्माज्ञान विनीतो ज्ञानेनापनीतकर्मा नवति तस्मादिति गाथार्थः ॥ चारित्रविनयमाह ॥ अहविहं कम्मचयं, जम्हा रित्तीकरे जयमाणोनवमन्नं च न बंधश्, चरित्तविणी हव तम्हा ॥५॥ व्याख्या ॥ अष्टविधमष्टप्रकारं कर्मचयं कर्मसंघातं प्रागबद्धं यस्माधिक्तं करोति, तुबतापादनेनापनयति । यतमानः क्रियायां यत्नपरः । तथा नवमन्यं च कर्मचयं न बनाति । यस्माच्चारित्रविनय इति, चारित्राहिनयश्चारित्रविनयश्चारित्रेण विनीतकर्मा नवति तस्मादिति गाथार्थः ॥ तपोविनयमाह ॥ अवणे तवेण तमं, उवणे श्र सग्गमोकमप्पाणं ॥ तवविणयनिडयमई,तवोविणी हव तम्हा ॥५॥ व्याख्या॥ अपनयति तपसा तमोऽज्ञानमुपनयति च स्वर्ग मोदमात्मानं जीवम् । तपोविनयनिश्चयमतियस्मादेवं विधस्तपोविनीतो नवति तस्मादिति गाथार्थः ॥ उपचारविनयमाह ॥ अह उवयारि पुण, उविहो विण समास हो ॥ पडिरूवजोगजुंजण, तहय अणासायणाविण ॥ ७६ ॥ व्याख्या ॥ अथौपचारिकः पुनर्षिविधो विनयः समासतो जवति । हैविध्यमेवाह । प्रतिरूपयोगयोजनम् । तथानाशातना विनय इति गाथासमासार्थः॥ व्यासार्थमाह ॥ पडिरूवो खलु विणजे, काश्अजोएश्वाश्माण सिउँ॥ श्रहचनविहविहो, परूवणा तस्सिमा हो ॥३॥ प्रतिरूप उचितः खलु विनय स्त्रिविधः। काययोगे च वाचि मनसि कायिको वाचिको मानसिकश्च अष्टचतुर्विधद्विविध श्त्यर्थ । कायिकोऽष्टविधः, वाचिकश्चतुर्विधः, मानसो द्विविधः । प्ररूपणा तस्य कायिकाष्टविधादेरियं नवति वदयमाणलक्षणेति गाथार्थः ॥ कायिकमाहः॥ अयुध्य अंजलि, पासणदाणं अजिग्गहकिई थ ॥ सुस्सूसणमणुगबण, संसाहण काय अविहो ॥ ७ ॥ व्याख्या ॥ श्रन्युबानमर्हस्य, अञ्जलिः प्रश्नादौ, आसनदानं पीठकाद्युपनयनमनिग्रहो गुरुनियोगकरणानिसंधिः, कृतिश्चेति कृतिकर्म वन्दनमित्यर्थः। शुश्रूषणं विधिवददूरासन्नतया सेवनं, अनुगमनमागबतः प्रत्युजमनं, संसाधनं च गतोऽनुव्रजनं चाष्ट विधः कायविनय इति गाथार्थः॥ वागादिविनयमाह ॥ हिअमिश्रअफरुसवाई, अणुवाई नासिवा विण ॥ अकुसलचित्तनिरोहो, कुसलमण-दीरणा चेव ॥ तए ॥व्याख्या॥ हितमितापरुषवा गिति । हितवाग्घितंवक्ति परिणामसुन्दरं, मितवाः
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |