Page Text
________________
दशवैकालिके नवमाध्ययने प्रथमनुदेशकः ।
५३०
तत्र तथा परिणमति योग्यत्वादिति । तथा सुवर्णमित्यादीनि कटककुएमला दिप्रकारेण विनयनाद प्रव्याणि द्रव्यविनयः । श्रादिशब्दात्तत्तद्योग्यरूप्या दिपरिग्रह इति गाथार्थः ॥ सांप्रतं जावविनयमाह ॥ लोगोवयार विराट, श्रवनिमित्तं च कामदेवं च ॥ जय विण्यमुरक विप, विण खलु पंचहा होइ ॥ ७७ ॥ व्याख्या ॥ लोकोपचारविनय लोकप्रतिपत्तिफलोऽर्थनिमित्तं चार्थप्रात्यर्थं च कामदेतुश्च काम निमित्तश्च । तथा जयविनयो जयनिमित्तो मोक्षविनयो मोदनिमित्तः । एवमुपाधिभेदाद्विनयः खलु पञ्चधा पञ्चकारो नवतीति गाथासमासार्थः ॥ ॥ व्यासार्थानि धित्सया तु लोकोपचार विनयमाह ॥ श्रपुगणं अंजलि, श्रसादाणं श्रहिपूश्राय ॥ लोगोवयारवि, देवपूथा य विद्वेष ॥ ७८ ॥ व्याख्या ॥ अन्युठानं तडुचितस्यागतस्यानिमुखमुष्ठानम् | अंजलि र्विज्ञापनादौ । श्रसनदानं च गृहागतस्य प्रायेण । श्रतिथिपूजा चाहारादिदानेन । एष इवंभूतो लोकोपचार विनयः । देवतापूजा च यथाक्ति बल्याद्युपचाररूपा विजवेनेति यथाविजवं विजवोचितेति गाथार्थः ॥ ॥ उक्तो लोकोपचार विनयोऽर्थ विनयमाह ॥ नासवित्तिनंदा - णुवत्तणं देसकालदाणं च ॥ अपुहा अंजलि - श्रासणदाणं च श्रकए ॥ ए ॥ व्याख्या ॥ अन्याशवृत्तिर्नरेन्द्रादीनां समीपावस्थानं, बन्दोऽनुवर्तनमनिप्रायाराधनं, देशकालदानं च कटकादौ विशिष्ट नृपतेः । प्रस्तावदानं च तथान्युवानमञ्जलिरासनदानं च नरेन्द्रादीनामेव कुर्वन्त्यर्थ कृतेऽर्थार्थमिति गायार्थः ॥ ४ ॥ उक्तोऽर्थविनयः । कामादिविनयमाह ॥ एमेव कामविष, जए व नेमाणुपुवीए | मोरकंमि वि पंचविहो, परूवणा तस्सिमा होइ ॥ ८० ॥ व्याख्या ॥ एवमेव यथार्थविनय उक्तोऽन्याशवृत्त्यादिः । तथा कामविनयः । नये चेति । जय विनयश्च ज्ञातव्यो विज्ञेयः । श्रानुपूर्व्या परिपाट्या । तथाहि । कामिनो वेश्यादीनां कामार्थमेवाच्यासवृत्त्यादि यथाक्रमं सर्वं कुर्वन्ति । प्रेष्याश्च जयेन स्वामिनामित्युक्तौ कामनयविनयौ । मोक्ष विनयमाह । मोकेऽपि मोद विषयो वि नयः पञ्चविधः पञ्चप्रकारः । प्ररूपणा निरूपपणा तस्यैषा नवति वक्ष्यमाणेति गा. थार्थः ॥ ॥ दंसणनाणचरित्ते, तवे य तह वियारिए चेव ॥ एसो य मोरकवि, पंचविहो होइ नावो ॥ ८१ ॥ व्याख्या ॥ दर्शनज्ञानचारित्रेषु दर्शनज्ञानचारित्रविषयः । तपसि च तपोविषयश्च तथा औपचारिकञ्चैव प्रतिरूपयोगव्यापारश्चैव । एप तु मोक्षविनयो मोक्षनिमित्तः पञ्चविधो जवति ज्ञातव्य इति गाथासमासार्थः ॥ व्यासार्थेन दर्शन विनयमाह ॥ दद्वाण सबजावा, उवश्ठा जे जहा जिणवरे हिं ॥ ते तह सह नरो, दंसण विष दवइ तम्हा ॥ ८२ ॥ व्याख्या ॥ द्रव्याणां धर्मास्तिकायादीनां सर्वभावाः सर्वपर्याया उपदिष्टाः कथिता येऽगुरुलध्वादयो यथा येन प्रकारेण
·
1
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |