Page Text
________________
१७६ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस-(४३)-मा. अश्वायाविद्या के ) नैव अतिपातयामि एटले हणावीश नहीं, तथा ( पाणे के) पू. वोक्त प्राणियोने ( अश्वायंते वि अन्ने के ) अतिपातयतोऽप्यन्यान्, एटले हणनारा एवा बीजाप्रत्ये पण (ण समणुजाणामि के०) न समनुजानामि एटले अनुमोदना आपीश नहि. जावजीवाए अहिथी मांडीने ओसिरामि सुधीनो अर्थ पूर्ववत् जाणवो. हवे बतप्रतिपत्तिने पूर्ण करतो बतो कहे जे. (नंते के ) नदंत एटले हे गुरो ! (पढमे के०) प्रथमे एटले पहेला (महबए के) महाव्रतनेविषे ( सवा पाणाश्वाया के०) सर्वप्राणातिपाततः एटले पूर्वोक्त सर्व प्राणातिपातयकी (वेरमणं केण्) विरमणप्रत्ये ( उवहिमि के ) उपस्थितोऽस्मि एटले तेना परिणामनी प्राप्तिथी समीप रहेलो बु.॥१॥ । (दीपिका.) अयं च आत्मप्रत्ययो दएमः सामान्यविशेषनेदात् वेधा । तत्र सामान्येन पूर्व कथितः स एव विशेषेण महाव्रतरूपतया आह सूत्रक्रमेण । प्रथमे नदन्त हे गुरो ! महाव्रते महच्च तह्तं च महाव्रतं महत्त्वं च अणुव्रतापेक्ष्या तस्मिन् महाव्रते प्राणातिपाताहिरमणे प्राणा एकेन्द्रियास्तेषामतिपातः प्राणातिपातो जीवस्य महाकुःखोत्पादनम् । नतु जीवातिपात एव तस्माद्विरमणं नाम सम्यग् ज्ञानश्रकानपूर्वकं सर्वथा निवर्तनं जगवता कथितमिति शेषः । यतश्चैवमत उपादेयमिति निश्चित्य सर्वं हे दन्त प्राणातिपातं प्रत्याख्यामीति । सर्व समस्तं नतु परिस्थूलमेव । हे नदन्त हे गुरो ! प्राणातिपातव्याख्यानं पूर्ववत् । प्रत्याख्यामि निषेधयामि । अथ प्राणातिपातं प्रत्याख्यामि इत्युक्तं तद्विशेषतो वक्तुमाह । से शब्दो मागधीनाषाप्रसिद्धः अथशब्दार्थः । तद्यथा सूदमं वा बादरं वा त्रसं वा स्थावरं वा । अत्र सूमोऽल्पः परिगृह्यते । नतु सूदमनामकर्मोदयात्सूदमः। कथं, तस्य कायेन व्यापादनस्यानावात् । बादरोऽपि स चैकैको द्विधा त्रसः स्थावरश्च । तत्र त्रसः सूक्ष्मः कु. न्थ्वादिः । स्थावरः सूमो वनस्पत्यादिः । बादरस्त्रसो गवादिः। बादरः स्थावरः पृथिव्यादिः । एतान् नैव सयं पाणे अश्वाश्कात्ति नैव स्वयं प्राणिनोऽतिपातयामि । नैव अन्यैः प्राणिनोऽतिपातयामि । प्राणिनोऽतिपातयतोऽपि अन्यान् न समनुजानामि । यावजीवमित्यादि पूर्ववत् । व्रतप्रतिपत्तिं पूर्णां कुर्वन्नाह । प्रथमे नदन्त महाव्रते उपस्थितोऽस्मि । उप सामीप्येन तस्य परिणामस्य आपत्त्या स्थितः । श्त आरज्य मम सर्वस्मात् प्राणातिपाताहिरमणम् ॥१॥
(टीका.) अयं चात्मप्रतिपत्त्यहाँ दणमनिदेपः सामान्य विशेषरूप इति सामान्ये... नोक्तलक्षण एव । स तु विशेषतः पञ्चमहाव्रतरूपतयाप्यङ्गीकर्तव्य इति महाव्रतान्या
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |