Page Text
________________
१८४ राय धनपतसिंघ बहारका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस (४३) -मा. त्रिविधं त्रिविधेनेति । तिस्रो विधा विधानानि कृतादिरूपा अस्येति त्रिविधः । दएक इति गम्यते । तं त्रिविधेन करणेन । एतडुपन्यस्यति । मनसा वाचा कायेनैतेषां स्वरूपं प्रसिद्धमेव । श्रस्य च करणस्य कर्म उक्तलक्षणो दस्तं वस्तुतो निराकार्यतया सूत्रेणैवोपन्यस्यन्नाह । न करोमि स्वयं, न कारयाम्यन्यैः कुर्वन्तमप्यन्यं न समनुजानामीति । तस्य जदंत प्रतिक्रमामीति । तस्येत्यधिकृतो दमः संबध्यते । संबन्धलक्षणा अवयवलक्षणा वा षष्ठी । योऽसौ त्रिकालविषयो दमस्तस्य संबन्धिनमतीतमवयवं प्रतिक्रमामि न वर्तमानमनागतं वा । अतीतस्यैव प्रतिक्रमणात्प्रत्युत्प न्नस्य संवरणादनागतस्य प्रत्याख्यानादिति । जदंतेति गुरोरामन्त्रणम् । नदंत नवान्त जयन्त इति साधारणा श्रुतिः । एतच्च गुरुसा दिक्येव व्रतप्रतिपत्तिः साध्वीति ज्ञापनार्थम् । प्रतिक्रमामीति भूतदएका न्निवर्तेऽहमित्युक्तं नवति । तस्माच्च निवृत्तिर्य तदनुमतेविरमण मिति । तथा निन्दामि गर्दामीत्यत्रात्मसाक्षिकी निन्दा, परसा कि गर्दा जुगुप्सोच्यते । यत्मानमती तद एककारिणमश्लाघ्यं व्युत्सृजामी ति विविधार्थी विशेषार्थो वा विशब्दः । उछब्दो भृशार्थः । सृजामीति त्यजामि । ततश्च विविधं विशेषेण वा नृशं त्यजामि व्युत्सृजामीति । आह । यद्येवमतीतद एकप्रतिक्रम मात्रस्यैदंपर्यं न प्रत्युत्पन्नसंवरणमनागतप्रत्याख्यानं चेति । नैतदेवं न करोमीत्यादिना तनय सिद्धेरिति ॥
पढमे नंते महवर पाणाश्वायान वेरमणं । सवं नंते पाणाश्वायं पच्चकामि । से सुहमं वा बायरं वा तसं वा यावरं वा नेव सयं पाणे इवाइका | नेवन्नेहिं पाणे अश्वायाविका पाणे श्वायते विन्नेन समजाणामि । जावजीवाए । तिविदं तिविदेणं मणे वायाए काएणं न करेमि न कारवेभि करंतं पि खन्ने न समजाणामि । तस्स नंते पक्किमामि । निंदामि । गरिदामि । यप्पाणं वोसिरामि । पढमे जंत महत्वए नवनिमि सघन पाणाश्वायान वेरमणं ॥
( यवचूरिः ) दमः सामान्येनोक्तः । सतु विशेषतः पञ्चमहात्रतरूपतयाङ्गीकृत्य ज्ञेयः । तान्याह । प्रथमे दन्त महात्रते किं कार्यमिति शिष्योक्ते गुरुराह । प्राणातिपातमिति । प्राणा इन्द्रियादयस्तेषामतिपातस्तस्माद्विरमण मिति । यतश्चैवमतः सर्व जदन्त प्राणातिपातं प्रत्याख्यामीति । महत्त्वमणुव्रतापेक्षया । प्रतिशब्दः प्रतिषेधे । ते शब्दो मागधदेशप्रसिद्धस्तद्यथार्थः । स चोपन्यासे । यत्र सूक्ष्माः सूक्ष्मनामकर्मोद
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |