Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra

SR No.: 010035
Original Sutra Author: Samaysundar, Haribhadrasuri
Publisher: Shravak Bhimsinh Manek
Publication Year: 1900
Total Pages: 771
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik
File Size: 60 MB

Page 111

. .. १२४ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस-(४३)-मा.
रिणाम बहुतीव्रफलमित्यर्थः। यथा यशोधरादीनामिति । कथाया निदिन्या रस एष निष्यन्द इति गाथार्थः। संदेपतः संवेगं निर्वेद निवन्धनमाह ॥ सिद्धी य देवलोगो, सुकुचुप्पत्ती य होश संवेगो॥नरगो तिरिकजोणी,कुमाणुसत्तं च निवेळ ॥राव्याख्या॥ सिजिश्च देवलोकः सुकुलोत्पत्तिश्च नवति संवेग एतत्प्ररूपणं संवेगहेतुत्वादिति नावः। एवं नरकस्तिर्यग्यो निः कुमानुषत्वं च निर्वेद इति गाथार्थः। आसां कथानां या यस्य कथनीयेत्येतदाह । वेणश्यस्स पढमया, कहा उ अकेवणी कहेयवा॥तो ससमयगहियत्रो, कहिद्य विरकेवणी पछा ॥ १० ॥व्याख्या॥ विनयेन चरति वैन यिकः शिष्यस्तस्मै प्रथमतया आदिकथनेन कथा तु आक्षेपणी उक्तलदाणा कथयितव्या । ततः स्वसमयगृहीतार्थे सति तस्मिन् कथयेटिदेपणीमुक्तलदणामेव पश्चादिति गाथार्थः । किमित्येतदेवमित्याह ॥ अकेवणिअस्कित्ता, जे जीवा ते लनंति संमत्तं ॥ विकेवणी जचं गाढतरागं च मिछत्तं ॥२१॥व्याख्या॥ आक्षेपण्या कथया आदिप्ता आवर्जिता श्रादेपण्यादिप्ता ये जीवास्ते लजन्ते सम्यक्त्वम् । तथा आवर्जनं शुजनावस्य मिथ्यात्वमोहनीयक्षयोपशमोपायत्वात् । विदेपण्यां नाज्यं सम्यक्वम् । कदाचिवजन्ते कदाचिन्नेति । तबवणात्तथा विधपरिणामनावात् । गाढतरं वा मिथ्यात्वं जममतेः परसमयदोषानवबोधान्निन्दाकरिण एते न अष्टव्या इत्यनिनिवेशेनेति गाथार्थः । उक्ता धर्मकथा । सांप्रतं मिश्रामाह॥धम्मो अबो कामो, उवश्स्स जब सुत्तकव्वेसु ॥ लोगे वेए समए, सा उ कहा मीसिया णाम ॥ २१ ॥ व्याख्या ॥ धर्मः प्रवृत्त्यादिरूपः।अर्थों विद्यादि।काम श्छादिाउपदिश्यते कथ्यते यत्र सूत्रकाव्येषु सूत्रेषु काव्येषु च तवणवत्सु। केत्यत । आह लोके रामायणादिषु । वेदे यज्ञक्रियादिषु । समये तरङ्गवत्यादिषु । सा पुनः कथा मिश्रा मित्रानाम संकीर्णपुरुषार्थानिधानात् इति गाथार्थः । उक्ता मिश्रकथा तदनिधानाच्चतुर्विधा कथेति । सांप्रतं कथाविपदाता त्याज्यां विकथामाह । अज्ञातखरूपायास्त्यागासंजवादिति ॥ इचिकहा जत्तकहा, राय कहा चोरजणवयकहा य॥नडनदृजनमुहिय कहाउ एसा नवे विकहा॥१३॥ व्याख्या स्त्रीकथा एवंनूता अविडा इत्यादिलक्षणा । नक्तकथा सुन्दरः शास्योदन इत्यादिरूपा। राजकथा अमुकः शोजन इत्यादिलदाणा । चौरजनपदकथा च गृहीतोऽद्य चौरः। स श्छ कदर्थितः। तथा रम्यो मध्यदेश इत्यादिरूपा । नटनर्तकजनमुष्टिककथा च एषा नवेछिकथा। प्रेक्षणीयकानां नटो रमणीयः। यहा नर्तकः।यहाजनःजसो नाम वरत्राखेंलकः। मुष्टिको मद इत्यादिलक्षणा विकथा कथालतणविरहादिति गाथार्थः । उक्ता विकथा श्दानी प्रज्ञापकापेक्षयासां प्राधान्यमाह ॥ एया चेव कहा, पन्नवगपरूवग समासद्य ॥ अकहा कहा य विकहा, हविद्यपुरिसंतरं पप्प ॥१४॥व्याख्या॥ एता एवा