Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 89

दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.२.१९१-१९१)
तित्तिरियन्ति तित्तिरसकुणराजेन भासितं ।
अञत्र ताहीति परदारभूताहि वज्जेत्वा । अम्हन्ति अम्हाकं ।
तपस्सी, लूखो, जेगुच्छी, पविवित्तोति चतुब्बिधस्स दुक्करस्स कतत्ता चतुरङ्गसमन्त्रागतं। सुदन्ति निपातमत्तं । लोमहंसनसुत्तं मज्झिमागमे मूलपण्णासके, "महासीहनादसुत्त"न्तिपि (म० नि० १.१४६) तं वदन्ति ।
इद्धन्ति समिद्धं । फीतन्ति फुल्लितं । वित्थारिकन्ति वित्थारभूतं । बाहुजञ्जन्ति बहूहि जनेहि निय्यानिकभावेन आतं । पुथुभूतन्ति बहुभूतं । याव देवमनुस्सेहीति एत्थ देवलोकतो याव मनुस्सलोका सुपकासितन्ति अधिप्पायवसेन पासादिकसुत्तट्ठकथायं (दी० नि० अट्ठ० ३.१७०) वुत्तं, याव देवा च मनुस्सा चाति अत्थो । तस्माति यस्मा सिक्खत्तयसङ्गहं सकलसासनं इध “ब्रह्मचरियन्ति अधिप्पेतं, तस्मा। "ब्रह्मचरियन्ति इमिना समानाधिकरणानि सब्बपदानि योजत्वा अत्थं दस्सेन्तो “सो धम्मं देसेती"तिआदिमाह । "एवं देसेन्तो चा"ति हि इमिना ब्रह्मचरियसदेन धम्मसद्दादीनं समानत्थतं दस्सेति, “धम्म देसेती"ति वत्वापि “ब्रह्मचरियं पकासेतीति वचनं सरूपतो अत्थप्पकासनत्थन्ति च विभावेति ।
१९१. वुत्तप्पकारसम्पदन्ति यथावुत्तआदिकल्याणतादिप्पभेदगुणसम्पदं । दूरसमुस्सारितमानस्सेव सासने सम्मापटिपत्ति सम्भवति, न मानजातिकस्साति वुत्तं "निहतमानत्ता"ति | उस्सन्नत्ताति बहुलभावतो। भोगरूपादिवत्थुका मदा सुप्पहेय्या होन्ति निमित्तस्स अनवट्ठानतो, न तथा . कुलविज्जादिमदा निमित्तस्स समवठ्ठानतो। तस्मा खत्तियब्राह्मणकुलीनानं पब्बजितानम्पि जातिविज्जं निस्साय मानजप्पनं दुप्पजहन्ति आह "येभुय्येन...पे०... मानं करोन्ती"ति । विजातितायाति विपरीतजातिताय, हीनजातितायाति अत्थो । येभुय्येन उपनिस्सयसम्पन्ना सुजातिका एव, न दुज्जातिकाति एवं वुत्तं । पतिद्वातुं न सक्कोन्तीति सीले पतिठ्ठहितुं न उस्सहन्ति, सुविसुद्धं कत्वा सीलं रक्खितुं न सक्कोन्तीति वुत्तं होति । सीलमेव हि सासने पतिट्टा, पतिट्ठातुन्ति वा सच्चपटिवेधेन लोकुत्तराय पतिट्ठाय पतिट्ठातुं । सा हि निप्परियायतो सासने पतिट्ठा नाम ।
एवं ब्यतिरेकतो अत्थं वत्वा अन्वयतोपि वदति “गहपतिदारका पना"तिआदिना |
64