________________
(२.२.१९०-१९०)
पणीततरसामञफलवण्णना
यथाधिप्पेतत्थस्स च ब्यञ्जनतो पकासनतो ब्यञ्जनानीति, ब्यञ्जनबुद्धिया वा करणभूताय ब्यञ्जनानं दसधा पभेदोतिपि युज्जति ।
अमक्खेत्वाति अमिलेच्छेत्वा अविनासेत्वा, अहापेत्वाति अत्थो। तदत्थमाह "परिपुण्णब्यञ्जनमेव कत्वा"ति, यमत्थं भगवा आपेतुं एकगाथं, एकवाक्यम्पि देसेति, तमत्थं परिमण्डलपदब्यञ्जनाय एव देसनाय देसेतीति वुत्तं होति । तस्माति परिपुण्णव्यञ्जनधम्मदेसनतो । केवलसद्दो इध अनवसेसवाचको। न अवोमिस्सतादिवाचकोति आह "सकलाधिवचन"न्ति । परिपुण्णन्ति सब्बसो पुण्णं । तं पनत्थतो ऊनाधिकनिसेधनन्ति वुत्तं "अनूनाधिकवचन"न्ति । तत्थ यदत्थं देसितो, तस्स साधकत्ता अनूनता वेदितब्बा, तबिधुरस्स पन असाधकत्ता अनधिकता । उपनेतब्बस्स वा वोदानत्थस्स अवुत्तस्स अभावतो अनूनता, अपनेतब्बस्स संकिलेसत्थस्स वुत्तस्स अभावतो अनधिकता। सकलन्ति सब्बभागवन्तं । परिपुण्णन्ति सब्बसो पुण्णमेव । तेनाह "एकदेसेनापि अपरिपुण्णा नत्थी"ति । अपरिसुद्धा देसना होति तण्हाय संकिलिट्ठत्ता । लोकेहि तण्हाय आमसितब्बतो लोकामिसा, चीवरादयो पच्चया, तेसु अगधितचित्तताय लोकामिसनिरपेक्खो। हितफरणेनाति हिततो फरणेन हितूपसंहारेन विसेसनभूतेन । मेत्ताभावनाय करणभूताय मुदुहदयो । उल्लुम्पनसभावसण्ठितेनाति सकलसंकिलेसतो, वट्टदुक्खतो च उद्धरणाकारसण्ठितेन, कारुञाधिप्पायेनाति वुत्तं होति ।
"इतो पट्टाय दस्सामि, एवञ्च दस्सामी''ति समादातब्बटेन दानं वतं। पण्डितपञत्तताय सेट्ठद्वेन ब्रह्म, ब्रह्मानं वा सेट्ठानं चरियन्ति दानमेव ब्रह्मचरियं । मच्छरियलोभादिनिग्गहणेन समाचिण्णत्ता दानमेव सुचिण्णं। इद्धीति देविद्धि । जुतीति पभा, आनुभावो वा। बलवीरियूपपत्तीति महता बलेन, वीरियेन च समन्नागमो । नागाति वरुणनागराजानं विधुरपण्डितस्स आलपनं ।
दानपतीति दानसामिनो । ओपानभूतन्ति उदकतित्थमिव भूतं ।
धीराति सो विधुरपण्डितमालपति ।
मधुस्सवोति मधुरससन्दनं । पुञ्जन्ति पुञफलं, कारणवोहारेन वुत्तं । ब्रह्म, ब्रह्मानं वा चरियन्ति ब्रह्मचरियं, वेय्यावच्चं । एस नयो सेसेसुपि ।
63
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
