Page Text
________________
५८
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.२.१९०-१९०)
मनुस्ससत्तानमभावतो “पज''न्ति इमिना एतेयेव चतूहि पकारेहि ठिता मनुस्ससत्ता वुत्ता । चतुकुलप्पभेदं पजन्ति हि इध अत्थो । एवं विकप्पद्वयेपि पजागहणेन चतुपरिसादिवसेन मनुस्सान व गहितत्ता इदानि अवसेससत्तेपि सङ्गहेत्वा दस्सेतुं “अवसेससब्बसत्तलोको वा"ति वुत्तं । एत्थापि चतुपरिसवसेन गहितेन मनुस्सलोकेन सह अवसेससब्बसत्तलोको गहितो, सम्मुतिदेवेहि वा सह अवसेससब्बसत्तलोकोति योजेतब्बं । नागगरुळादिवसेन च अवसेससब्बसत्तलोको। इदं वुत्तं होति - चतुपरिससहितो अवसेससुद्दनागसुपण्णनेरयिकादिसत्तलोको, चतुकुलप्पभेदमनुस्ससहितो वा अवसेसनागसुपण्णनेरयिकादिसत्तलोको गहितोति ।
एत्तावता भागसो लोकं गहेत्वा योजनं दस्सेत्वा इदानि तेन तेन विसेसेन अभागसो लोकं गहेत्वा योजनं दस्सेतुं “अपिचेत्था"तिआदि वुत्तं । तत्थ उक्कट्ठपरिच्छेदतोति उक्कंसगतिपरिच्छेदतो, तब्बिजाननेनाति वुत्तं होति । पठमनयेन हि पञ्चसु गतीसु देवगतिपरियापन्नाव पञ्चकामगुणसमङ्गिताय, दीघायुकतायाति एवमादीहि विसेसेहि सेट्ठा। दुतियनयेन पन अरूपिनो दूरसमुग्घाटितकिलेसदुक्खताय, सन्तपणीतआनेञ्जविहारसमङ्गिताय, अतिविय दीघायुकतायाति एवमादीहि विसेसेहि अतिविय उक्कट्ठा । आचरियेहि पन दुतियनयमेव सन्धाय वुत्तं । एवं पठमपदेनेव पधाननयेन सब्बलोकस्स सच्छिकतभावे सिद्धेपि इमिना कारणविसेसेन सेसपदानि वुत्तानीति दस्सेति "ततो येस"न्तिआदिना । ततोति पठमपदतो परं आहाति सम्बन्धो । "छकामावचरिस्सरो" तियेव वुत्ते सक्कादीनम्पि तस्स आधिपच्चं सियाति आसङ्कानिवत्तनत्थं "वसवत्तीति वुत्तं, तेन साहसिककरणेन वसवत्तापनमेव तस्साधिपच्चन्ति दस्सेति । सो हि छट्टदेवलोकेपि अनिस्सरो तत्थ वसवत्तिदेवराजस्सेव इस्सरत्ता। तेनाह भगवा अङ्गत्तरागमवरे अट्ठनिपाते दानानिसंससुत्ते “तत्र भिक्खवे वसवत्ती देवपुत्तो दानमयं पुञ्जकिरियवत्थु अतिरेकं करित्वा...पे०... परनिम्मितवसवत्ती देवे दसहि ठानेहि अधिगण्हाती''ति (अ० नि० ३.८.३६) वित्थारो । मज्झिमागमट्ठकथायम्पि वुत्तं “तत्र हि वसवत्तिराजा रज्जं कारेति, मारो पन एकस्मिं पदेसे अत्तनो परिसाय इस्सरियं पवत्तेन्तो रज्जपच्चन्ते दामरिकराजपुत्तो विय वसती''ति (म० नि० १.६०) "ब्रह्मा महानुभावो"तिआदि दससहस्सियं महाब्रह्मनो वसेन वदति । “उक्कठ्ठपरिच्छेदतो''ति हि हेट्ठा वुत्तमेव । “एकङ्गुलिया"तिआदि एकदेसेन महानुभावतादस्सनं । अनुत्तरन्ति सेटुं नवलोकुत्तरं । पुथूति बहुका, विसु भूता वा। उक्कट्ठट्ठानानन्ति उक्कंसगतिकानं । भावानुक्कमोति भाववसेन परेसमज्झासयानुरूपं “सदेवक"न्तिआदिपदानं अनुक्कमो,
58
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009986 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 456 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 18 MB |