________________
(२.२.१६८-१६८)
मक्खलिगोसालवादवण्णना
“चुल्लासीति सहस्सानि, कप्पा तिठ्ठन्ति ये मरू। न त्वेव तेपि तिट्ठन्ति, द्वीहि चित्तेहि समोहिता'ति ।। (विसुद्धि० २.७१५; महानि० १०, ३९)
एकस्मिं कप्पेति चतुन्नमसङ्ख्येय्यकप्पानं अञतरभूते एकस्मिं असङ्ख्येय्यकप्पे । तत्थापि च विवट्ठायीसञ्जितं एकमेव सन्धाय "ट्ठन्तरकप्पा"ति वुत्तं । न हि सो अस्सुतसासनधम्मो इतरे जानाति बाहिरकानमविसयत्ता, अजानन्तो एवमाहाति अत्थो ।
उरब्भे हनन्ति, हन्त्वा वा जीवितं कप्पेन्तीति ओरब्भिका। एस नयो साकुणिकादीसुपि। लुद्दाति वुत्तावसेसका ये केचि चातुप्पदजीविका नेसादा । मागविकपदस्मिञ्हि रोहितादिमिगजातियेव गहिता | बन्धनागारे नियोजेन्तीति बन्धनागारिका । कुरूरकम्मन्ताति दारुणकम्मन्ता । अयं सब्बोपि कण्हकम्मपसुतताय कण्हाभिजातीति वदति कण्हस्स धम्मस्स अभिजाति अब्भुप्पत्ति यस्साति कत्वा । भिक्खूति बुद्धसासने भिक्खू । कण्टकेति छन्दरागे। सञ्जोगवसेन तेसं पक्खिपनं । कण्टकसदिसछन्दरागेन सञ्जत्ता भुञ्जन्तीति हि अधिप्पायेन “कण्टके पक्खिपित्वा"ति वुत्तं । कस्माति चे ? यस्मा “ते पणीतपणीते पच्चये पटिसेवन्तीति तस्स मिच्छागाहो, तस्मा ञायलद्धपि पच्चये भुञ्जमाना आजीवकसमयस्स विलोमगाहिताय पच्चयेसु कण्टके पक्खिपित्वा खादन्ति नामाति वदति कण्टकवुत्तिकाति कण्टकेन यथावुत्तेन सह जीविका । अयहिस्स पाळियेवाति अयं मक्खलिस्स वाददीपना अत्तना रचिता पाळियेवाति यथावुत्तमत्थं समत्थेति । कण्टकवुत्तिका एव नाम एके अपरे पबजिता बाहिरका सन्ति, ते नीलाभिजातीति वदतीति अत्थो । ते हि सविसेसं अत्तकिलमथानुयोगमनुयुत्ता । तथा हि ते कण्टके वत्तन्ता विय भवन्तीति कण्टकवुत्तिकाति वुत्ता । नीलस्स धम्मस्स अभिजाति यस्साति नीलाभिजाति। एवमितरेसुपि ।
अम्हाकं सोजनगण्ठो नत्थीति वादिनो बाहिरकपब्बजिता निगण्ठा। एकमेव साटकं परिदहन्ता एकसाटका। कण्हतो परिसुद्धो नीलो, ततो पन लोहितोतिआदिना यथाक्कम तस्स परिसुद्धं वादं दस्सेतुं "इमे किरा"तिआदि वुत्तं । पण्डरतराति भुञ्जननहानपटिक्खेपादिवतसमायोगेन परिसुद्धतरा कण्हनीलमुपादाय लोहितस्सापि परिसुद्धभावेन वत्तब्बतो। ओदातवसनाति ओदातवत्थपरिदहना। अचेलकसावकाति आजीवकसावकभूता। ते किर आजीवकलद्धिया विसुद्धचित्तताय निगण्ठेहिपि पण्डरतरा
37
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org