________________
(२.९.४१५-४१५)
अहेतुकसञ्जप्पादनिरोधकथावण्णना
३३७
कथिततोवाति कथितहानतो एव, तेवीसतिमपरिच्छेदतोति अत्थो, न इध तं वदाम पुनरुत्तिभावतो, गन्थगरुकभावतो चाति अधिप्पायो ।
पाळियं एवं खो अहन्ति एत्थ आकारत्थो एवं-सद्दो उग्गहिताकारदस्सनन्ति कत्वा । एवं पोट्ठपादाति एत्थ पन सम्पटिच्छनत्थो तथैव अनुजाननन्ति कत्वा । तेनाह "सुउग्गतितं तया'ति अनुजानन्तो"ति ।
४१५. सञा अग्गा एत्थाति सञग्गं, आकिञ्चचायतनं । अवसेससमापत्तीसुपि सञग्गं अत्थीति एत्थ पन सञ्जग्गभावो “सञ्जग्ग''न्ति वुत्तो, सञ्जायेव अग्गन्ति तुल्याधिकरणसमासो वा । "पुथू"ति अयं लिङ्गविपल्लासो, निकारलोपो वाति वुत्तं "बहूनी"ति। “यथा"ति इमिना करणप्पकारसङ्घातो पकारविसेसो गहितो, न पकारसामञन्ति दस्सेति “पथवीकसिणादीसू"तिआदिना। "इदं वुत्तं होती"तिआदि तबिवरणं । झानानं ताव युत्तो करणभावो सञ्जानिरोधफुसनस्स साधकतमभावतो, कसिणानं पन कथन्ति ? तेसम्पि सो युत्तो एव । यदग्गेन हि झानानं निरोधफुसनस्स साधकतमभावो, तदग्गेन कसिणानम्पि तदविनाभावतो। अनेककरणापि च किरिया होतियेव यथा “अञ्जन मग्गेन यानेन दीपिकाय गच्छती''ति ।
एकवारन्ति सकिं। पुरिमसानिरोधन्ति कामसञ्जानिरोधं, न पन निरोधसमापत्तिसञ्जितं सानिरोधं । एकं सञग्गन्ति एकं सञ्जाभूतं अग्गं, एको सञ्जग्गभावो वा हेट्ठिमाय सञ्जाय उक्कट्ठभावतो। सञा च सा अग्गञ्चाति हि सञग्गं, न सञासु अग्गन्ति । यथा पन सञा अग्गो एत्थाति सजग्गं, आकिञ्चञायतनं, एवं सेसझानम्पि | येन च निमित्तेन झानं “सञग्ग"न्ति वुत्तं, तदेव सञासङ्खातं निमित्तं भावलोपेन, भावप्पधानेन वा इधाधिप्पेतं । द्वे वारेति द्विक्खत्तुं । सतसहस्सं सञग्गानीति मिगपदवळञ्जननिद्देसो। सेसकसिणेसूति कसिणानमेव गहणं निरोधकथाय अधिकतत्ता, ततो एव चेत्थ झानग्गहणेनपि कसिणज्झानानि एव गहितानीति वेदितब्बं । यथा “पथवीकसिणेन करणभूतेना"ति तदारम्मणिकं झानं अनामसित्वा वुत्तं, एवं “पठमज्झानेन करणभूतेना"ति तदारम्मणं अनामसित्वा वदति। "इती"तिआदिना तदेवत्थं सङ्गहेत्वा निगमनं करोति | सब्बम्पीति एकवारं समापन्नज्झानसझम्पि । सङ्गहेत्वाति सञ्जाननलक्खणेन तंसभावानतिवत्तनतो सङ्गहं कत्वा, समापज्जनवसेन, सञ्जाननलक्खणेन च एकताति वुत्तं होति । अपरापरन्ति पुनप्पुनं । बहूनि सजग्गानि होन्ति ।
337
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org