________________
( २.२.१५० - १५०)
राजामच्चकथावण्णना
तद्धितविसयो पयुत्तोति दस्सेति । चातुमासी, चातुमासिनीति च पच्चयविसेसेन इत्थिलिङ्गेयेव परियायवचनं । परियोसानभूताति च पूरणभावमेव सन्धाय वदति ताय सहेव चतुमासपरिपुण्णभावतो । इधाति पाळियं । तीहि आकारेहि पूरेतीति पुण्णाति अत्थं दस्सेति “मासपुण्णताया ''तिआदिना । तत्थ तदा कत्तिकमासस्स पुण्णताय मासपुण्णता । पुरिमपुण्णमितो हि पट्ठाय याव अपरा पुण्णमी, ताव एको मासोति तत्थ वोहारो । वस्सानस्स उतुनो पुण्णताय उतुपुण्णता । कत्तिकमासलक्खितस्स संवच्छरस्स पुण्णताय संवच्छरपुण्णता । पुरिमकत्तिकमासतो पभुति याव अपरकत्तिकमासो, ताव एको कत्तिकसंवच्छरोति एवं संवच्छरपुण्णतायाति वृत्तं होति । लोकिकानं मतेन पन मासवसेन संवच्छरसमञ्ञ लक्खिता । तथा च लक्खणं गरुसङ्कन्तिवसेन । वुत्तहि जोतिसत्थे -
"नक्खत्तेन सहोदय- मत्थं याति सूरमन्ति ।
तस्स सङ्कं तत्र वत्तब्बं वस्सं मासकमेनेवा "ति । ।
११
मिनीयति दिवसो एतेनाति मा । तस्स हि गतिया दिवसो मिनितब्बो "पाटिपदो दुतिया, ततिया'तिआदिना । एत्थ पुण्णोति एतिस्सा रत्तिया सब्बकलापारिपूरिया पुण्णो । चन्दस्स हि सोळसमो भागो " कला "ति वुच्चति, तदा च चन्दो सब्बासम्पि सोळसन्नं कलानं वसेन परिपुण्णो हुत्वा दिस्सति । एत्थ च " तदहुपोसथे पन्नरसे "ति पदानि दिवसवसेन वुत्तानि, “कोमुदिया "तिआदीनि तदेकदेसरत्तिवसेन ।
Jain Education International
कस्मा पन राजा अमच्चपरिवुतो निसिन्नो, न एककोवाति चोदनाय सोधनालेसं दस्सेतुं पाळिपदत्थमेव अवत्वा " एवरूपाया "तिआदीनिपि वदति । एतेहि चायं सोधनालेसो दस्सितो "एवं रुचियमानाय रत्तिया तदा पवत्तत्ता तथा परिवुतो निसिन्नो 'ति । धोवियमानदिसाभागायाति एत्थापि वियसद्दो योजेतब्बो । रजतविमाननिच्छरितेहीति रजतविमानतो निक्खन्तेहि, रजतविमानप्पभाय वा विप्फुरितेहि । “विसरो "ति इदं मुत्तावळि आदीनम्पि विसेसनपदं । अब्भं धूमो रजो राहूति इमे चत्तारो उपक्किलेसा पाळिनयेन (अ० नि० १.४.५० पाचि० ४४७) । राजामच्चेहीति राजकुलसमुदागते ह अमच्चेहि । अथ वा अनुयुत्तकराजूहि चेव अमच्चेहि चाति अत्थो । कञ्चनासनेति सीहासने । “रज्ञ तु हेममासनं, सीहासनमथो वाळबीजनित्थी च चामर "न्ति हि वृत्तं । कस्मा निसिनोति निसीदनमत्ते चोदना । एत न्ति कन्दनं, पबोधनं वा । इतीति इमिना हेतुना । नक्खत्त न्ति कत्तिकानक्खत्तछणं । सम्मा घोसितब्बं एतरहि नक्खत्तन्ति सङ्घङ्कं ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org