Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 35

दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.२.१५०-१५०)
अधिप्पेतत्थं दस्सेतुं “अयं पना"तिआदिमाह । एत्थाति उपोसथसद्दे । समानसद्दवचनीयानं अनेकप्पभेदानं अत्थानमुद्धरणं अत्थुद्धारो समानसद्दवचनीयेसु वा अत्थेसु अधिप्पेतस्सेव अत्थस्स उद्धरणं अत्थुद्धारोतिपि वट्टति । अनेकत्थदस्सनहि अधिप्पेतत्थस्स उद्धरणत्थमेव । ननु च “अत्थमत्तं" पति सद्दा अभिनिविसन्ती''तिआदिना अत्थुद्धारे चोदना, सोधना च हेट्ठा वुत्तायेव । अपिच विसेससद्दस्स अवाचकभावतो पातिमोक्खुद्देसादिविसयोपि उपोसथसद्दो सामञ्जरूपो एव, अथ कस्मा पातिमोक्खुद्देसादिविसेसविसयो वुत्तोति ? सच्चमेतं, अयं पनत्थो तादिसं सद्दसामञ्जमनादियित्वा तत्थ तत्थ सम्भवत्थदस्सनवसेनेव वुत्तोति, एवं सब्बत्थ । सीलदिहिवसेन (सीलसुद्धिवसेन दी० नि० टी० १.१५०) उपेतेहि समग्गेहि वसीयति न उट्ठीयतीति उपोसथो, पातिमोक्खुद्देसो। समादानवसेन, अधिट्ठानवसेन वा उपेच्च अरियवासादिअत्थाय वसितब्बो आवसितब्बोति उपोसथो, सीलं । अनसनादिवसेन उपेच्च वसितब्बो अनुवसितब्बोति उपोसथो, वतसमादानसङ्खातो उपवासो । नवमहत्थिकुलपरियापन्ने हत्थिनागे किञ्चि किरियमनपेक्खित्वा तंकुलसम्भूततामत्तं पति रुळ्हिवसेनेव उपोसथोति समजा, तस्मा तत्थ नामपञत्ति वेदितब्बा । अरयो उपगन्त्वा उसेति दाहेतीति उपोसथो, उससद्दो दाहेतिपि सद्दविदू वदन्ति । दिवसे पन उपोसथ सद्दपवत्ति अट्ठकथायं वुत्तायेव । "सुद्धस्स वे सदाफग्गू"तिआदीसु सुद्धस्साति सब्बसो किलेसमलाभावेन परिसुद्धस्स । वेति निपातमत्तं, ब्यत्तन्ति वा अत्थो । सदाति निच्चकालम्पि । फग्गूति फग्गुणीनक्खत्तमेव युत्तं भवति, निरुत्तिनयेन चेतस्स सिद्धि यस्स हि सुन्दरिकभारद्वाजस्स नाम ब्राह्मणस्स फग्गुणमासे उत्तरफग्गुणीयुत्तदिवसे तित्थन्हानं करोन्तस्स संवच्छरम्पि कतपापपवाहनं होतीति लद्धि । ततो तं विवेचेतुं इदं मज्झिमागमावरे मूलपण्णासके वत्थसुत्ते भगवता वुत्तं । सुद्धस्सुपोसथो सदाति यथावुत्तकिलेसमलसुद्धिया परिसुद्धस्स उपोसथङ्गानि, वतसमादानानि च असमादियतोपि निच्चकालं उपोसथवासी एव भवतीति अत्थो । न भिक्खवे"तिआदीसु “अभिक्खुको आवासो न गन्तब्बो"ति नीहरित्वा सम्बन्धो । उपवसितब्बदिवसोति उपवसनकरणदिवसो, अधिकरणे वा तब्बसद्दो दट्ठब्बो। एवहि अट्ठकथायं वुत्तनिब्बचनेन समेति । अन्तोगधावधारणेन, अञ्जत्थापोहनेन च निवारणं सन्धाय "सेसद्वयनिवारणत्थ"न्ति वुत्तं । “पन्नरसे"ति पदमारब्भ. दिवसवसेन यथावुत्तनिब्बचनं कतन्ति दस्सेन्तो "तेनेव वुत्त"न्तिआदिमाह । पञ्चदसन्नं तिथीनं पूरणवसेन “पन्नरसो''ति हि दिवसो वुत्तो ।
"तानि एत्थ सन्ती"ति एत्तकेयेव वुत्ते नन्वेतानि अञत्थापि सन्तीति चोदना सियाति तं निवारेतुं "तदा किरा"तिआदि वुत्तं । अनेन बहुसो, अतिसयतो वा एत्थ
10