Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 34

(२.२.१५०-१५०)
राजामच्चकथावण्णना
न दिट्ठो। पञ्च वत्थूनीति “साधु भन्ते भिक्खू यावजीवं आरञ्जिका अस्सू'तिआदिना (पारा० ४०९; चूळव० ३४३) विनये वुत्तानि पञ्च वत्थूनि । याचित्वाति एत्थ याचनं विय कत्वाति अत्थो । न हि सो पटिपज्जितुकामो याचतीति अयमत्थो विनये (पारा० अट्ठ० २.४१०) वुत्तोयेव । सज्ञापेस्सामीति चिन्तेत्वा सङ्घभेदं कत्वाति सम्बन्धो । इदञ्च तस्स अनिखित्तधुरतादस्सनवसेन वुत्तं, सो पन अकतेपि सङ्घभेदे तेहि सापेतियेव । उण्हलोहितन्ति बलवसोकसमुट्टितं उहभूतं लोहितं । महानिरयेति अवीचिनिरये । वित्थारकथानयोति अजातसत्तुपसादनादिवसेन वित्थारतो वत्तब्बाय कथाय नयमत्तं । कस्मा पनेत्थ सा न वुत्ता, ननु सङ्गीतिकथा विय खन्धके (चूळव० ३४३) आगतापि सा वत्तब्बाति चोदनाय आह “आगतत्ता पन सब्बं न वुत्त"न्ति, खन्धके आगतत्ता, किञ्चिमत्तस्स च वचनक्कमस्स वुत्तत्ता न एत्थ कोचि विरोधोति अधिप्पायो । "एव"न्तिआदि यथानुसन्धिना निगमनं ।
कोसलरञोति पसेनदिकोसलस्स पितु महाकोसलरञो। ननु विदेहस्स रञो धीता वेदेहीति अत्थो सम्भवतीति चोदनमपनेति “न विदेहरो"ति इमिना । अथ केनटेनाति आह “पण्डिताधिवचनमेत"न्ति, पण्डितवेवचनं, पण्डितनामन्ति वा अत्थो। अयं पन पदत्थो केन निब्बचनेनाति वृत्तं "तत्राय"न्तिआदि । विदन्तीति जानन्ति । वेदेनाति करणभूतेन जाणेन । "ईहती"ति एतस्स पवत्ततीतिपि अत्थो टीकायं वुत्तो | वेदेहीति इध नदादिगणोति आह "वेदेहिया"ति ।
सोयेव अहो तदहो, सत्तमीवचनेन पन “तदहू"ति पदसिद्धि | एत्थाति एतस्मिं दिवसे। उपसद्देन विसिट्ठो वससद्दो उपवसनेयेव, न वसनमत्ते, उपवसनञ्च समादानमेवाति दस्सेतुं "सीलेना"तिआदि वुत्तं । एत्थ च सीलेनाति सासने अरियुपोसथं सन्धाय वुत्तं । अनसनेनाति अभुञ्जनमत्तसङ्खातं बाहिरुपोसथं । वा-सद्दो चेत्थ अनियमत्थो, तेन एकच्चं मनोदुच्चरितं, दुस्सील्यादिञ्च सङ्गण्हाति । तथा हि गोपालकुपोसथो अभिज्झासहगतस्स चित्तस्स वसेन वुत्तो, निगण्ठुपोसथो मोसवज्जादिवसेन । यथाह विसाखुपोसथे “सो तेन अभिज्झासहगतेन चेतसा दिवसं अतिनामेती''ति, (अ० नि० १.३.७१) “इति यस्मिं समये सच्चे समादपेतब्बा, मुसावादे तस्मिं समये समादपेती'ति (अ० नि० १.३.७१) च आदि ।
एवं अधिप्पेतत्थानुरूपं निब्बचनं दस्सेत्वा इदानि अत्थुद्धारवसेन निब्बचनानुरूपं