Page Text
________________
२९४
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.६.३७४-५-३७४-५)
अरियअट्ठङ्गिकमग्गवण्णना ३७४-५. उप्पतित्वाति आकासमग्गेन डेत्वा । पटिपज्जति अरियासावको निब्बानं, अरियफलञ्च एतायाति पटिपदा, सा च तस्स पुब्बभागो एवाति अरियमग्गो पुब्बभागपटिपदानामेन इध वुत्तो। आततविततादिवसेन पञ्चङ्गिकं। दिसाविदिसानिविट्ठपदेसेन अट्ठङ्गिको। अट्ठङ्गतो मुत्तो अञ्जो कोचि अट्ठङ्गिको नाम मग्गो नत्थीति आह "अट्ठङ्गमत्तोयेवा''तिआदिना। न हि अवयवविनिमुत्तो समुदायो नाम कोचि अत्थीति । तस्मा “अट्ठ अङ्गानि अस्साति अञ्चपदस्थसमासं अकत्वा 'अट्ठ अङ्गानि अट्ठङ्गानि, तानि अस्स सन्तीति अट्ठङ्गिको ति समासगब्भतद्धितवसेन पदसिद्धि कातब्बा"ति (दी० नि० टी० १.३७४, ३७५) आचरियेन वुत्तं, अधिप्पायो चेत्थ चिन्तेतब्बो । अञपदत्थसमासे हि कते न सक्का अट्ठङ्गअट्ठङ्गिकानं भेदो अञमचं विपरियायं कत्वापि नियमेतुं ब्यासे उभयपदत्थपरभावेन सहेव सङ्ख्यापरिच्छेदेन अत्थापत्तितो। समासगब्भे पन तद्धिते कते सक्का एव तेसं भेदो अञमधे विपरियायं कत्वा नियमेतुं समासे उत्तरपदत्थपरभावेन विनाव सङ्ख्यापरिच्छेदेन अत्थापत्तितो । एकत्थिभावलक्खणो हि समासोति । धम्मदायादसुत्तन्तटीकायं पन आचरियेनेव एवं वुत्तं “यस्मा मग्गङ्गसमुदाये मग्गवोहारो होति, समुदायो च समुदायीहि समन्नागतो, तस्मा अत्तनो अवयवभूतानि अट्ठ अङ्गानि एतस्स सन्तीति अट्ठङ्गिको "ति | पठमनये चेत्थ अङ्गिना अङ्गस्स अट्ठङ्गिकभावो वुत्तो, दुतियनये पन अङ्गेन अङ्गिनोति अयमेतेसं विसेसो ।
इदानि अट्ठङ्गिकमग्गे लक्खणतो, किच्चखणारम्मणभेदकमतो च विनिच्छयं दस्सेन्तो "तत्था"तिआदिमाह । सम्मादस्सनलक्खणाति अविपरीतं याथावतो चतुन्नमरियसच्चानं पच्चक्खमेव दस्सनसभावा। सम्मा अभिनिरोपनलक्खणोति निब्बानारम्मणे चित्तस्स अविपरीतमभिनिरोपनसभावो । सम्मा परिग्गहणलक्खणाति चतुरङ्गसमन्नागता वाचा जने सङ्गण्हातीति तब्बिपक्खतो विरतिसभावा सम्मावाचा भेदकरमिच्छावाचप्पहानेन जने, सम्पयुत्तधम्मे च परिग्गण्हनकिच्चवती होति, एवं अविपरीतं परिग्गहणसभावा । सम्मा समुट्ठापनलक्खणोति यथा चीवरकम्मादिको कम्मन्तो एकं कातब्बं समुट्ठापेति, तंतंकिरियानिप्फादको वा चेतनासङ्घातो कम्मन्तो हत्थपादचलनादिकं किरियं समुट्ठापेति, एवं सावज्जकत्तब्बकिरियासमुट्ठापकमिच्छाकम्मन्तप्पहानेन सम्माकम्मन्तो निरवज्जसमुट्ठापनकिच्चवा होति, सम्पयुत्ते च समुट्ठापेन्तो एव पवत्ततीति अविपरीतं समुट्ठापनसभावो। सम्मा वोदापनलक्खणोति कायवाचानं, खन्धसन्तानस्स च
294
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009986 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 456 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 18 MB |