Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 307

२८२
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.५.३५२-३५२)
वीतिक्कमवत्थुमालम्बणं कत्वा पच्छिमपच्छिमपदत्थतो विरमितब्बवत्थुतो विरमती"ति अछे । पठमवादो चेत्थ अयुत्तोयेव । कस्मा ? तस्स अत्तनो पाणातिपातादिअकुसलस्स पच्चुप्पन्नाभावतो, अबहिद्धाभावतो च। सिक्खापदविभङ्गे हि पञ्चन्नं सिक्खापदानं पच्चुप्पन्नारम्मणता, बहिद्धारम्मणता च वुत्ता। तथा दुतियवादोपि अयुत्तोयेव । कस्मा ? पुरिमवादेन सम्मिस्सत्ता, परेसं पाणातिपातादिअकुसलारम्मणभावे च अनेकन्ति कत्ता, द्विन्नं आलम्बणप्पभेदवचनतो च । ततियवादो पन युत्तो सब्बभाणकानमभिमतो, तस्मा तदेव अनुजानातीति दट्ठब्बं । तेन वुत्तं “तीसु आचरियवादेसु द्वे पटिबाहित्वा एकस्सेवानुजाननं वेदितब्ब"न्ति ।
एत्थाह - यज्जेतं विरतिद्वयं जीवितिन्द्रियादिवीतिक्कमितब्बवत्थुमेवालम्बणं कत्वा पवत्तेय्य, एवं सति अझं चिन्तेन्तो अझं करेय्य, यञ्च पजहति, तं न जानेय्याति अय'मनधिप्पेतो अत्थो आपज्जतीति ? वुच्चते – न हि किच्चसाधनवसेन पवत्तेन्तो “अनं चिन्तेन्तो अनं करोती"ति वा “यञ्च पजहति, तं न जानाती"ति वा वुच्चति । यथा पन अरियमग्गो निब्बानारम्मणोव किलेसे पजहति, एवं जीवितिन्द्रियादिवत्थारम्मणम्पेतं विरतिद्वयं पाणातिपातादीनि दुस्सील्यानि पजहति । तेनाहु पोराणा -
"आरभित्वान अमतं, जहन्तो सब्बपापके । निदस्सनञ्चेत्थ भवे, मग्गट्ठोरियपुग्गलो''ति ।। (खु० पा० एकतानानताविनिच्छय)
अट्ठ०
इदानि सङ्केपेनेव आदानतो, भेदतो वा विनिच्छयं दस्सेतुं "एत्था"तिआदि वुत्तं । "पञ्चङ्गसमन्नागतं सीलं समादियामी''तिआदिना एकतो एकज्झं गण्हाति । एवम्पि हि किच्चवसेन एतासं पञ्चविधता विज्ञायति । सब्बानिपि भिन्नानि होन्ति एकज्झं समादिन्नत्ता । न हि तदा पञ्चङ्गिकत्तं सीलस्स सम्पज्जति । यं तु वीतिक्कन्तं, तेनेव कम्मबद्धो । “पाणातिपाता वेरमणिसिक्खापदं समादियामी''तिआदिना एकेकं विसुं विसुं गण्हाति । "वेरमणिसिक्खापद"न्ति च इदं समासभावेन खुद्दकपाठट्ठकथायं (खु० पा० अट्ट० साधारणविभावना) वुत्तं, पाळिपोत्थकेसु पन “वेरमणि"न्ति निग्गहितन्तमेव ब्यासभावेन दिस्सति | गहट्टवसेन चेतं वुत्तं । सामणेरानं पन यथा तथा वा समादाने एकस्मिं भिन्ने सब्बानिपि भिन्नानि होन्ति पाराजिकापत्तितो। इति एकज्झं, पच्चेकञ्च समादाने विसेसो इध वुत्तो, खुद्दकागमट्ठकथायं पन “एकज्झं समादियतो एकायेव विरति
282