Page Text
________________
(२.५.३३७-३३८)
महाविजितराजयञकथावण्णना
२६५
चतुरङ्गिनी सेना "कोसो'ति आह "चतुब्बिधो कोसो"तिआदि। "द्वादसपुरिसो हत्थी''तिआदिना (पाचि० ३१४) वुत्तलक्खणेन चेत्थ हथिआदयो गहेतब्बा । वत्थकोट्ठागारग्गहणेनेव सब्बस्सपि कुप्पभण्डठ्ठपनट्ठानस्स गहितत्ता "कोट्ठागारं तिविध"न्तिआदि वुत्तं । जातरूपरजततो हि अञ्चं लोहअयदारुविसाणवत्थादिकमसारदब्बं गोपेतब्बतो ग-कारस्स क-कारं कत्वा कुष्पं वुच्चति । जातरूपरजतनिधानं धनकोडागारं। तत्थ तत्थ रतनं विलोकेत्वा चरणं रतनविलोकनचारिका। कामं तमत्थं राजा जानाति, भण्डागारिकेन पन कथापेत्वा परिसाय निस्सद्दभावापादनत्थमेव एवं पुच्छति । तथा कथापने हि असति परिसा सदं करिस्सति “कस्मा राजा परम्परागतं कुलधनं विनासेती"ति, ततो च पकतिक्खोभो भविस्सति, सति पन तथा कथापने “एतंकारणा तं छड्डेती"ति निस्सद्दभावमापज्जिस्सति । ततो च पकतिक्खोभो न भविस्सति, तस्मा तथा पुच्छतीति वेदितब् । मरणवसन्ति मरणस्स, मरणसङ्खातं वा विसयं ।
३३७. पाळियं “आमन्तेत्वा''ति एतस्स मन्तितुकामो हुत्वाति अत्थं विज्ञापेतुं "एकेन पण्डितेन सद्धि मन्तेत्वा"ति वुत्तं । धात्वत्थानुवत्तको हेत्थ उपसग्गो, पकरणाधिगतो च कत्थचि अत्थविसेसो यथा “सिक्खमानेन भिक्खवे भिक्खुना अातब्बं परिपुच्छितब्बं परिपन्हितब्बन्ति (पाचि० ४३४)। तथा हिस्स पदभाजने वुत्तं “सिक्खमानेनाति सिक्खितुकामेन । अञातब्बन्ति जानितब्ब"न्तिआदि (पाचि० ४३६)। आमन्तेसीति मन्तितुकामोसि | जनपदस्स अनुपद्दवत्थं, यअस्स च चिरानप्पवत्तनत्थं ब्राह्मणो चिन्तेसीति आह "अयं राजा"तिआदि । आहरन्तानं मनुस्सानं गेहानीति सम्बन्धो, अनादरे वा एतं सामिवचनं ।
३३८. सत्तानं हितसुखस्स विदूसनतो, अहितदुक्खस्स च आवहनतो कण्टकसदिसताय चोरा एव इध "कण्टका"ति वुत्तं "चोरकण्टकेहि सकण्टको"ति । यथा गामवासीनं घातका गामघातका अभेदवसेन, उपचारेन च निस्सयनामस्स निस्सितेपि पवत्तनतो, एवं पन्थिकानं दुहना बाधना पन्थदुहा। धम्मतो अपेतस्स अयुत्तस्स करणसीलो अधम्मकारी, यो वा अत्तनो विजिते जनपदादीनं ततो ततो अनत्थतो तायनेन खत्तियेन कत्तब्बधम्मो. तस्स अकरणसीलोति अत्थो । दस्सति चोरानमेतं अधिवचनं । दंसेन्ति विद्धंसेन्तीति हि दस्सवो निग्गहीतलोपेन, ते एव खीलसदिसत्ता खीलन्ति दस्सुखीलं। यथा हि खेत्ते खीलं कसनादीनं सुखप्पवत्तिं, मूलसन्तानेन सस्सपरिबुद्धिञ्च विबन्धति, एवं दस्सवोपि रज्जे राजाणाय सुखप्पवत्तिं, मूलविरुळ्हिया जनपदपरिबुद्धिञ्च विबन्धन्ती ।
265
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009986 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 456 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 18 MB |