________________
२६४
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.५.३३६-३३६)
तुट्ठीति सुमनता। उपकरणसद्दो चेत्थ कारणपरियायो। किं पन तन्ति आह "नानाविधालङ्कारसुवण्णरजतभाजनादिभेद"न्ति । आदिसद्देन वत्थसेय्यावसथादीनि सङ्गय्हन्ति, सुवण्णरजतमणिमुत्तावेळुरियवजिरपवाळानि सत्त रतनानीति वदन्ति । यथाहु -
“सुवण्णं रजतं मुत्ता, मणिवेळुरियानि च । वजिरञ्च पवाळन्ति, सत्ताहु रतनानिमे''ति ।।
सालिवीहिआदि सत्तधनं सानुलोमं पुब्बन्नं नाम पुरेक्खतं सस्सफलन्ति कत्वा | तब्बिपरियायतो मुग्गमासादि तदवसेसं अपरनं नाम । अपरन्नतो पुब्बे पवत्तमन्नं पुब्बन, ततो अपरस्मिं पवत्तमन्नं अपरन्नं । न-कारस्स पन ण्ण-कारे कते पुब्बण्णं, अपरण्णञ्चाति नेरुत्तिका । पुब्बापरभावो पनेतेसं आदिकप्पे सम्भवासम्भववसेन वेदितब्बो । पुरिमं “अड्डो महद्धनो पहूतजातरूपरजतो''ति वचनं देवसिकं परिब्बयदानगहणादिवसेन, परिवत्तनधनधञवसेन च वुत्तं, इदं पन “पहूतधनधो "ति वचनं निधानगतधनवसेन, सङ्गहितधञवसेन चाति इमं विसेसं सन्धाय अयं नयो दस्सितो । वीसकहापणम्बणादिदेवसिकवळञ्जनम्पि हि महासाललक्खणं ।
__इदानि तब्बिपरीतवसेन विसेसं दस्सेतुं “अथ वा"तिआदिना दुतियनयो आरद्धो । इमिना एव हि पुरिमवचनं निधानगतधनवसेन, सङ्गहितधञवसेन च वुत्तन्ति अत्थतो सिद्धं होति । तत्थ इदन्ति “पहूतधनधो ''ति वचनं । अस्साति महाविजितरञो। दिवसे दिवसे परिभुजितब्बं देवसिकं, भावनपुंसकमेतं । दासकम्मकरपोरिसादीनं वेत्तनानुप्पदानं परिब्बयदानं । इणसोधनादिवसेन धनधानमादानं गहणं। आदिसद्देन इणदानादीनं सङ्गहो । परिवत्तनधनधज्ञवसेनाति कयविक्कयकरणेन परिवत्तितब्बानं धनधानं वसेन । कत्थचि पन समुच्चयविरहितपाठो दिस्सति । तत्थ “परिब्बयदानग्गहणादिवसेना''ति इदं परिवत्तनपदेन सम्बन्धं कत्वा तादिसेन विधिना इतो चितो च परिवत्तेतब्बानं धनधानं वसेनाति अत्थो वेदितब्बो।
कोठें वुच्चति धअट्ठपनट्ठानं, तदेव अगारं तथा । तेनाह "ध न परिपुण्णकोट्ठागारो"ति । एवं सारगब्भं कोसो, धजठ्ठपनट्ठानं कोट्ठागारन्ति दस्सेत्वा इदानि ततो अञथापि तं दस्सेतुं “अथ वा"तिआदि वुत्तं । तत्थ यथा असिनो तिक्खभावपरिहारतो परिच्छदो “कोसो''ति वुच्चति, एवं रञो तिक्खभावपरिहारकत्ता
264
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org