Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 266

(२.३.२९२-३-६-२९८)
पोक्खरसातिबुद्धूपसङ्कमनवण्णना
२४१
भावेनभावलक्खणे भुम्मवचनत्थे करणवचनन्ति वुत्तं "एदिसे अत्थचरके"ति । न अञत्राति न अञत्थ सुगतियं । एत्थ पन “अत्थचरकेना'ति इमिना ब्यतिरेकमुखेन अनत्थचरकतंयेव विभावेतीति दगुब्बं । “उपनेय्य उपनेय्या"ति इदं त्वाद्यन्तं विच्छावचनन्ति आह "ब्राह्मणो खो पना"तिआदि । एवं उपनेत्वा उपनेत्वाति तं तं दोसं उपनीय उपनीय । तेनाह "सुल दासादिभावं आरोपेत्वा"ति । पातेसीति पवट्टनवसेन पातेसि । यञ्च अगमासि, तम्पि अस्स तथागमनसङ्खातं ठानं अच्छिन्दित्वाति योजना ।
पोक्खरसातिबुद्धूपसङ्कमनवण्णना
२९२-३-६. कित्तको पन सोति वुत्तं “सम्मोदनीयकथायपि कालो नत्थी"ति । आगमा नूति आगतो नु । खोति निपातमत्तं । इधाति एत्थ, तुम्हाकं सन्तिकन्ति अत्थो । अधिवासेतूति सादियतु, तं पन सादियनं इध मनसाव सम्पटिग्गहो, न कायवाचाहीति आह "सम्पटिच्छतू"ति । अज्ज पवत्तमानं अज्जतनं, पुच, पीतिपामोज्जञ्च, इममत्थं दस्सेतुं “यं मे"तिआदि वुत्तं । कारन्ति उपकारं, सक्कारं वा । अचोपेत्वाति अचालेत्वा ।
२९७. "सहत्था"ति इदं करणत्थे निस्सक्कवचनं । तेनाह "सहत्थेनाति । सुहितन्ति धातं, जिघच्छादुक्खाभावेन वा सुखितं । यावदत्थन्ति याव अत्थो, ताव भोजनेन तदा कतं । पटिखेपपवारणावेत्थ अधिप्पेता, न निमन्तनपवारणाति आह "अल"न्तिआदि | "हत्थसञ्जाया"ति निदस्सनमत्तं अञत्थ मुखविकारेन, वचीभेदेन च पटिक्खेपस्स वुत्तत्ता, एकक्खणेपि च तथापटिक्खेपस्स लब्भनतो। ओनीता पत्ततो पाणि एतस्साति ओनीतपत्तपाणीति भिन्नाधिकरणविसयो तिपदो बाहिरत्थसमासो । मुद्धजण-कारेन, पन सञ्जोगत-कारेन च ओणित्तसद्दो विनाभूतेति दस्सेति "ओणित्तपत्तपाणिन्तिपि पाठो"तिआदिना । सुचिकरणत्थे वा ओणित्तसद्दो । ओणित्तं आमिसापनयनेन सुचिकतं पत्तं पाणि च अस्साति हि ओणित्तपत्तपाणि। तेनाह "हत्थे च पत्तञ्च धोवित्वा"ति । “ओणित्तं नानाभूतं विनाभूतं, आमिसापनयनेन वा सुचिकतं पत्तं पाणितो अस्साति ओणित्तपत्तपाणी''ति (सारत्थ० टी० १.२३) सारत्थदीपनियं वुत्तं । तत्थ पच्छिमवचनं "हत्थे च पत्तञ्च धोवित्वा''ति इमिना असंसन्दनतो विचारेतब्बं । एवंभूतन्ति “भुत्ताविं ओनीतपत्तपाणिन्ति वुत्तप्पकारेन भूतं ।
२९८. अनुपुब्बिं कथन्ति अनुपुब्बं कथेतब्बं कथं । तेनाह "अनुपटिपाटिकथ"न्ति ।
241