Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 265

२४०
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
यथा तं " खीरेन खीरं, गङ्गोदकेन यमुनोदक "न्ति दट्ठब्बं । तथावचनेनेव हि सेसबुद्धरूपस्स तवणे अदस्सितभावो अत्थतो आपन्नो होति । निवासननिवत्थतादिवचनेन पनेत्थ बुद्धसन्तानतो विनिमुत्तस्सपि छायारूपकस्स निवासनादिअबहिगतभावो दस्सितो, न च चोदेतब्बं " कथं निवासनादि अन्तरगतं छायारूपकं भगवा दस्सेति कथञ्च अम्बट्टो पस्सती'ति । अचिन्तेय्यो हि इद्धिविसयोति । छायं दिट्ठेति छायाय दिट्ठाय । एतन्ति छायारूपकं । बुज्झनके सति जीवितनिमित्तम्पि हृदयमंसं दस्सेव्याति अधिप्पायो । निन्नेवा नीहरित्वा । अयमेव वा पाठो | कल्लोसीति विस्सज्जने त्वं कुसलो छेको असि यथावुत्तो वा विस्सज्जनामग्गो उपपन्नो युत्तो असीति अत्थो । “कुसलो "ति केचि पठन्ति, अयुत्तमेतं । मिलिन्दप हि सब्बथ विस्सज्जनावसाने " कल्लो" इच्चेव दिट्ठोति ।
निनामेत्वाति मुखतो नीहरणवसेन कण्णसोतादिअभिमुखं पणामेत्वा, अधिप्पायमेव दस्सेतुं “नीहरित्वा" ति वृत्तं । कथिनसूचिं वियाति घनसुखुमभावापादनेन कक्खळसूचिमिव कत्वा । तथाकरणेनाति कथिनसूचिं विय करणेन । एत्थाति पहूतजिव्हाय । मुदुभावो, दीघभावो, तनुभावो च दस्सितो अमुदुनो घनसुखुमभावापादनत्थमसक्कुणेय्यत्ताति आचरियेन (दी० नि० टी० १.२८८) वृत्तं । तत्रायमधिप्पायो - यस्मा मुदुमेव घनसुखुमभावापादनत्थं सक्कोति, तस्मा तथाकरणेन मुदुभावो दस्सितो अग्गि विय धूमेन । यस्मा च मुदुयेव घनसुखुमभावापज्जनेन दीघगामि, तस्मा कण्णसोतानुमसनेन दीघभावो दस्सितो। यस्मा पन मुदु एव घनसुखुमभावापज्जनेन तनु होति, तस्मा नासिकासोतानुमसनेन तनुभावो दस्सितोति । अपुथुलस्स तथापटिच्छादनत्थमसक्कुणेय्यत्ता नलाटच्छादनेन पुथुलभावो दस्सितो ।
२८९. पत्थेन्तो हुत्वा उदिक्खन्तोति योजेतब्बं ।
२९०. मूलवचनं कथा । पटिवचनं सल्लापो ।
२९१. “उद्धुमातक”न्तिआदीसु (सं० नि० ३.५.२४२; विसुद्धि० १.१०२) विय क-सद्दो जिगुच्छनत्थोति वुत्तं " तमेव जिगुच्छन्तो 'ति । तमेवाति पण्डितभावमेव, अम्बट्ठमेवातिपि अत्थो । अम्बदृहि सन्धाय एवमाह । तथा हि पाळियं वुत्तं “ एवं...पे..... अम्बट्टं माणवं एतदवोचा "ति । कामञ्च अम्बठ्ठ सन्धाय एवं वुत्तं, नामगोत्तवसेन पन अनियमं कत्वा गरहन्तो पुथुवचनेन वदतीति वेदितब्बं । “यदेव खो त्वन्ति एतस्स अनियमवचनस्स " एवरूपेना" ति इदं नियमवचनन्ति दस्सेति "यादिसो "ति आदिना ।
(२.३.२८९ - २९१)
240