Page Text
________________
(२.२.२५२-२५२)
सरणगमनकथावण्णना
१६७
कस्मा पन “याय"न्तिआदिना धम्मनिद्देसो दस्सितो, ननु पाळियं “यो अच्चय"न्तिआदिना पुग्गलनिद्देसो कतोति चोदनं सोधेतुं "देसनं पना"तिआदि आरद्धं । पुग्गलाधिद्वानं करोन्तोति पुग्गलाधिट्ठानधम्मदेसनं करोन्तो। पुग्गलाधिट्ठानापि हि पुग्गलाधिट्ठानधम्मदेसना, पुग्गलाधिट्टानपुग्गलदेसनाति दुविधा होति । अयमेत्थाधिप्पायोकिञ्चापि “वुद्धि हेसा''तिआदिना धम्माधिट्ठानदेसना आरद्धा, तथापि पुन पुग्गलाधिट्ठानं करोन्तेन “यो अच्चय''न्तिआदिना पुग्गलाधिट्ठानदेसना आरद्धा देसनाविलासवसेन, वेनेय्यज्झासयवसेन चाति । तदुभयवसेनेव हि धम्माधिट्ठानादिभेदेन चतुब्बिधा देसना ।
२५२. वचसायत्तेति वचसा आयत्ते । वाचापटिबन्धत्तेति वदन्ति, तं “सो ही''तिआदिना विरुद्धं विय दिस्सति । वचसायत्थेति पन वाचापरियोसानत्थेति अत्थो युत्तो
ओसानकरणत्थस्स सासद्दस्स वसेन सायसद्दनिप्फत्तितो यथा “दायो''ति । एवहि समत्थनवचनम्पि उपपन्नं होति । गमनाय कतं वाचापरियोसानं कत्वा वुत्तत्ता तस्मिंयेव अत्थे वत्ततीति । हन्दसद्दहि चोदनत्थे, वचसग्गत्थे च इच्छन्ति । “हन्द दानि भिक्खवे आमन्तयामी''तिआदीसु (दी० नि० २.२१८; सं० नि० १.१.१८६) हि चोदनत्थे, "हन्द दानि अपायामी"तिआदीसु (जा० २.२२.८४३) वचसग्गत्थे, वचसग्गो च नाम वाचाविस्सज्जनं, तञ्च वाचापरियोसानमेवाति दट्ठब् | दुक्करकिच्चवसेन बहुकिच्चताति आह "बलवकिच्चा''ति । “अवस्सं कत्तब्बं किच्चं, इतरं करणीयं। पठमं वा कत्तब्ध किच्चं, पच्छा कत्तब्बं करणीयं । खुद्दकं वा किच्चं, महन्तं करणीय"न्तिपि उदानट्ठकथादीसु (उदा० अट्ठ० १५) वुत्तं। यं-तं-सद्दानं निच्चसम्बन्धत्ता, गमनकालजाननतो, अञकिरियाय च अनुपयुत्तत्ता "तस्स कालं त्वमेव जानासी"ति वुत्तं । इदं वुत्तं होति "तया अातं गमनकालं त्वमेव ञत्वा गच्छाही"ति । अथ वा यथा कत्तब्बकिच्चनियोजने "इमं जान, इमं देहि, इमं आहरा''ति (पाचि० ८८, ९३) वुत्तं, तथा इधापि तया जातं कालं त्वमेव जानासि, गमनवसेन करोहीति गमने नियोजेतीति दस्सेतुं "त्वमेव जानासी"ति पाठसेसो वुत्तोति दट्ठब्बं । “तिक्खत्तुं पदक्खिणं कत्वा"तिआदि यथासमाचिण्णं पकरणाधिगतमत्तं दस्सेतुं वुत्तं । तत्थ पदक्खिणन्ति पकारतो कतं दक्खिणं। तेनाह "तिक्खत्तु"न्ति । दसनखसमोधानसमुज्जलन्ति द्वीसु हत्थेसु जातानं दसन्नं नखानं समोधानेन एकीभावेन समुज्जलन्तं, तेन द्विन्नं करतलानं समठ्ठपनं दस्सेति । अञ्जलिन्ति हत्थपुटं । अञ्जति ब्यत्तिं पकासेति एतायाति अञ्जलि। अञ्जु-सद्दज्हि ब्यत्तियं, अलिपच्चयञ्च इच्छन्ति सद्दविदू । अभिमुखोवाति सम्मुखो एव, न भगवतो पिढेि दस्सेत्वाति अत्थो । पञ्चप्पतिट्ठितवन्दनानयो वुत्तो एव ।
167
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009986 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 456 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 18 MB |