Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 147

१२२
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
अधिप्पायो । तेनाह “ तङ्खण... पे०... बलवं होती 'ति । " तङ्खणधोतपरिसुद्धेना" ति च एतेन ओदातसद्दो एत्थ परिसुद्धवचनो एव " गिही ओदातवत्थवसनो' तिआदीसु विय, न सेतवचनो येन केनचि तङ्खणधोतपरिसुद्धेनेव उतुफरणसम्भवतोति दस्सेति ।
ननु च पाळियं “ नास्स किञ्चि सब्बावतो कायस्स ओदातेन वत्थेन अफुटं अस्सा "ति कायस्स ओदातवत्थफरणं वुत्तं, न पन वत्थस्स उतुफरणं, अथ कस्मा उतुफरणं इध वृत्तन्ति अनुयोगेनाह “ इमिस्साय ही " तिआदि । यस्मा वत्थं विय करजकायो, उतुफरणं विय चतुत्थज्झानसुखं तस्मा एवमत्थो वेदितब्बोति वुत्तं होति, एतेन च ओदातेन वत्थेन सब्बावतो कायस्स फरणासम्भवतो, उपमेय्येन च अयुत्तत्ता कायग्गहणेन तन्निस्सितवत्थं गतब्बं वत्थग्गहणेन च तप्पच्चयं उतुफरणन्ति दस्सेति । नेय्यत्थतो हि अयं उपमा वृत्ता । विचित्रदेसना हि बुद्धा भगवन्तोति । योगिनो हि करजकायो वत्थं विय दट्ठब्बो उतुफरणसदिसेन चतुत्थज्झानसुखेन फरितब्बत्ता, उतुफरणं विय चतुत्थज्झानसुखं वत्थस्स विय तेन करजकायस्स फरणतो, पुरिसस्स सरीरं विय चतुत्थज्झानं उतुफरणट्ठानियस्स सुखस्स निस्सयभावतो । तेनाह “तस्मा "तिआदि । इदहि यथावुत्तवचनस्स गुणदस्सनं । एत्थ च पाळियं “ परिसुद्धेन चेतसा "ति चेतोगहणेन चतुत्थज्झानसुखं भगवता वुत्तन्ति ञपेतुं “चतुत्थज्झानसुखं, चतुत्थज्झानसुखेना "ति च वुत्तन्ति दट्ठब्बं । ननु च चतुत्थज्झानसुखं नाम सातलक्खणं नत्थीति ? सच्चं, सन्तसभावत्ता पनेत्थ उपेक्खायेव "सुख"न्ति अधिप्पेता । तेन वुत्तं सम्मोहविनोदनियं " उपेक्खा पन सन्तत्ता, सुखमिच्चेव भासिता "ति (विभं० अट्ठ० २३२; विसुद्धि० २.६४४; महानि० अट्ठ० २७; पटि० म० अट्ठ० १.१०५) ।
(२.२.२३३-२३३)
एतावताति पठमज्झानाधिगमपरिदीपनतो पट्ठाय याव चतुत्थज्झानाधिगमपरिदीपना, तावता वचनक्कमेन । लभनं लाभो, सो एतस्साति लाभी, रूपज्झानानं लाभी रूपज्झानलाभी यथा “लाभी चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानपच्चयभेसज्जपरिक्खारान”न्ति, (सं० नि० १.२.७०; उदा० ३८) लभनसीलो वा लाभी । किं लभनसीलो ? रूपज्झानानीतिपि युज्जति । एवमितरस्मिम्पि । न अरूपज्झानलाभीति न वेदितब्बति योजेतब्बं । कस्माति वृत्तं " न ही " तिआदि, अट्ठन्नम्पि समापत्तीनं उपरि अभिञ्ञाधिगमे अविनाभावतोति वुत्तं होति । चुद्दसहाकारेहीति “कसिणानुलोमतो, कसिणपटिलोमतो कसिणानुलोमपटिलोमतो, झानानुलोमतो, झानपटिलोमतो, झानानुलोमपटिलोमतो, झानुक्कन्तिकतो, कसिणुक्कन्तिकतो, झानकसिणुक्कन्तिकतो, अङ्गसङ्कन्तितो,
122