________________
पठममहासङ्गीतिकथावण्णना
भागरासठ्ठतापि युज्जतियेव तासं पञत्तीनं भागतो, रासितो च विभत्तत्ता, तं पन विनयपिटकं भाणकेहि रक्खितं गोपितं सङ्गहारुळहनयेनेव चिरकालं अनस्समानं हुत्वा पतिठ्ठहिस्सतीति आयस्मन्तं उपालित्थेरं पटिच्छापेसुं “आवुसो इमं तुम्हं निस्सितके वाचेही"ति ।
धम्म सङ्गायितुकामोति सुत्तन्ताभिधम्मसङ्गीति कत्तुकामो “धम्मो च विनयो च देसितो पञ्जत्तो''तिआदीसु (दी० नि० २.२१६) विय पारिसेसनयेन धम्मसद्दस्स सुत्तन्ताभिधम्मेस्वेव पवत्तनतो । अयमत्थो उपरि आवि भविस्सति ।
सचं आपेसीति एत्थ हेट्ठा वुत्तनयेन अत्थो वेदितब्बो। कतरं आवुसो पिटकन्ति विनयावसेसेसु द्वीसु पिटकेसु कतरं पिटकं । विनयाभिधम्मानम्पि खुद्दकसङ्गीतिपरियापन्नत्ता तमन्तरेन वुत्तं "सुत्तन्तपिटके चतस्सो सङ्गीतियो"ति । सङ्गीतियोति च सङ्गायनकाले दीघादिवसेन विसुं विसुं नियमेत्वा सङ्गय्हमानत्ता निकायाव वुच्चन्ति। तेनाह "दीघसङ्गीति"न्तिआदि । सुत्तानेव सम्पिण्डेत्वा वग्गकरणवसेन तयो वग्गा, नाञानीति दस्सेतुं "चतुत्तिंस सुत्तानि तयो वग्गा"ति वुत्तं । तस्मा चतुत्तिसं सुत्तानि तयो वग्गा होन्ति, सुत्तानि वा चतुत्तिंस, तेसं वग्गकरणवसेन तयो वग्गा, तेसु तीसु वग्गेसूति योजेतब्बं । “ब्रह्मजालसुत्तं नाम अत्थि, तं पठमं सनायामा"ति वुत्ते कस्माति चोदनासम्भवतो "तिविधसीलालङ्कत"न्तिआदिमाह। हेतुगब्भानि हि एतानि । चूळमज्झिममहासीलवसेन तिविधस्सापि सीलस्स पकासनत्ता तेन अलङ्कतं विभूसितं तथा नानाविधे मिच्छाजीवभूते कुहनलपनादयो विद्धंसेतीति नानाविधमिच्छाजीवकुहनलपनादिविद्धंसनं। तत्थ कुहनाति कुहायना, पच्चयपटिसेवनसामन्तजप्पनइरियापथसन्निस्सितसङ्खातेन तिविधेन वत्थुना विम्हापनाति अत्थो । लपनाति विहारं आगते मनुस्से दिस्वा "किमत्थाय भोन्तो आगता, किं भिक्खू निमन्तेतुं । यदि एवं गच्छथ, अहं पच्छतो भिक्खू गहेत्वा आगच्छामी"ति एवमादिना भासना | आदिसद्देन पुप्फदानादयो, नेमित्तिकतादयो च सङ्गण्हाति । अपिचेत्थ मिच्छाजीवसद्देन कुहनलपनाहि सेसं अनेसनं गण्हाति । आदिसद्देन पन तदवसेसं महिच्छतादिकं दुस्सिल्यन्ति दट्ठब् । द्वासट्ठि दिट्ठियो एव पलिवेठनटेन जालसरिक्खताय जालं, तस्स विनिवेठनं अपलिवेठकरणं तथा ।
अन्तरा च भन्ते राजगहं अन्तरा च नालन्दन्ति एत्थ अन्तरासद्दो विवरे “अपिचायं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
