Page Text
________________
(१.१.३१-३१)
पुब्बन्तकप्पिकसस्सतवादवपणना
३४९
"एवंगतिका'"ति पदत्थविभावने वक्खाम । इदानि अट्ठकथायं वुत्तं असम्बन्धमत्तं दस्सेतुं "अट्ठकथायं पना"तिआदि वुत्तं । सन्धावन्तीतिआदिना वचनेन अत्तनो वादं भिन्दति विनासेति सन्धावनादिवचनसिद्धाय अनिच्चताय पुब्बे अत्तना पटिञातस्स सस्सतवादस्स विरुद्धभावतोति अत्थो । “दिद्विगतिकस्सा"तिआदि तदत्थसमत्थनं । न निबद्धन्ति न थिरं । “सन्धावन्ती"तिआदिवचनं, सस्सतवादञ्च सन्धाय "सुन्दरम्प असुन्दरम्प होतियेवा"ति वुत्तं । सब्बदा सरन्ति पवत्तन्तीति सस्सतियो र-कारस्स स-कारं, द्विभावञ्च कत्वा, पथवीसिनेरुचन्दिमसूरिया, सस्सतीहि समं सदिसं तथा, भावनपुंसकवचनञ्चेतं । “अत्ता च लोको चाति हि कत्तुअधिकारो। सस्सतिसमन्ति वा लिङ्गब्यत्तयेन कत्तुनिद्देसो । सस्सतिसमो अत्ता च लोको च अस्थि एवाति अत्थो, इति-सद्दो चेत्थ पदपूरणमत्तं । एव-सद्दस्स हि ए-कारे परे इति-सद्दे इ-कारस्स व-कारमिच्छन्ति सद्दविदू । सस्सतिसमन्ति सस्सतं थावरं निच्चकालन्तिपि अत्थो, सस्सतिसम-सद्दस्स सस्सतपदेन समानत्थतं सन्धाय टीकायं (दी० नि० टी० १.३१) वुत्तो ।
__ हेतुं दस्सेन्तोति येसं “सस्सतो"ति अत्तानञ्च लोकञ्च पञपेति, तेसं हेतुं दस्सेन्तो अयं दिट्ठिगतिको आहाति सम्बन्धो । न हि अत्तनो दिट्ठिया पच्चक्खकतमत्थं अत्तनोयेव साधेति, अत्तनो पन पच्चक्खकतेन अत्थेन अत्तनो अप्पच्चक्खभूतम्पि अत्थं साधेति, अत्तना च यथानिच्छितं अत्थं परेपि विज्ञापेति, न अनिच्छितं, इदं पन हेतुदस्सनं एतेसु अनेकेसु जातिसतसहस्सेसु एकोवायं मे अत्ता च लोको च अनुस्सरणसम्भवतो । यो हि यमत्थं अनुभवति, सो एव तं अनुस्सरति, न अञो। न हि अञ्जन अनुभूतमत्थं अञ्जो अनुस्सरितुं सक्कोति यथा तं बुद्धरक्खितेन अनुभूतं धम्मरक्खितो । यथा चेतासु, एवं इतो पुरिमतरासुपि जातीसु, तस्मा “सस्सतो मे अत्ता च लोको च, यथा च मे, एवं अञसम्पि सत्तानं सस्सतो अत्ता च लोको चा"ति सस्सतवसेन दिविगहणं पक्खन्दन्तो दिविगतिको परेपि तत्थ पतिठ्ठपेति । पाळियं पन "अनेकविहितानि अधिमुत्तिपथानि अभिवदन्ति, सो एवमाहा"ति वचनतो परानुगाहापनवसेन इध हेतुदस्सनं अधिप्पेतन्ति विज्ञायति । एतन्ति अत्तनो च लोकस्स च सस्सतभावं । “न केवल"न्तिआदि अत्थतो आपन्नदस्सनं । ठान-सद्दो कारणे, तञ्च खो इध पुब्बेनिवासानुस्सतियेवाति आह "इद"न्तिआदि । कारणञ्च नामेतं तिविधं सम्पापकं निब्बत्तकं आपकन्ति । तत्थ अरियमग्गो निब्बानस्स सम्पापककारणं, बीजं अङ्कुरस्स निब्बत्तककारणं, पच्चयुप्पन्नतादयो अनिच्चतादीनं आपककारणं, इधापि आपककारणमेव अधिप्पेतं । जापको हि अत्थो जापेतब्बत्थविसयस्स जाणस्स हेतुभावतो कारणं ।
349
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009985 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 516 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith, Buddhism, R000, & R005 |
| File Size | 19 MB |