Page Text
________________
३४४
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-१
(१.१.२९-२९)
हरिततिणरुक्खमरियादं । पन्थन्तन्ति मग्गमरियादं । आगम्म अनाहारा निब्बायतीति सेसो । “अन्तमिदं भिक्खवे, जीविकानं यदिदं पिण्डोल्य"न्ति (सं० नि० २.३.८०; इतिवु० ९१) पिण्डियालोपसुत्तन्तपाळि । तत्थ पिण्डं उलति गवसतीति पिण्डोलो, पिण्डाचारिको, तस्स भावो पिण्डोल्यं, पिण्डचरणेन जीविकताति अत्थो । एसेवाति सब्बपच्चयसङ्खयभूतो निब्बानधम्मो एव, तेनाह "सब्ब...पे०... वुच्चती"ति । एतेन सब्बपच्चयसङ्ख्यनतो असङ्खतं निब्बानं सङ्खतभूतस्स वट्टदुक्खस्स परभागं परियोसानभूतं, तस्मा एत्थ परभागोव अत्थो युत्तोति दस्सेति । सक्कायोति सक्कायगाहो ।
कप्पोति लेसो। कप्पकतेनाति तिण्णं दुब्बण्णकरणानं अञतरदुब्बण्णकतेन | आदिसद्देन चेत्थ कप्प-सद्दो महाकप्पसमन्तभावकिलेसकामवितक्ककालपञत्तिसदिसभावादीसुपि वत्ततीति दस्सेति । तथा हेस “चत्तारिमानि भिक्खवे, कप्पस्स असङ्ख्येय्यानी''तिआदीसु (अ० नि० १.४.१५६) महाकप्पे वत्तति, “केवलकप्पं वेळुवनं ओभासेत्वा''तिआदीसु (सं० नि० १.९४) समन्तभावे, “सङ्कप्पो कामो रागो कामो सङ्कप्परागो कामो''तिआदीसु (महानि० १; चूळनि० ८) किलेसकामे, “तक्को वितक्को सङ्कप्पो''तिआदीसु वितक्के, "येन सुदं निच्चकप्पं विहरामी''तिआदीसु (म० नि० १.३८७). काले, "इच्चायस्मा कप्पो"तिआदीसु (सु० नि० १०१८) पचत्तियं, “सत्थुकप्पेन वत किर भो सावकेन सद्धिं मन्तयमाना न जानिम्हा'तिआदीसु (म० नि० १.२६०) सदिसभावेति ।
तण्हादिट्ठीसु पवत्तिं महानिदेसपाळिया (महानि० २८) साधेन्तो "वुत्तम्पि चेत"न्तिआदिमाह । तत्थ उद्दानतोति सङ्खपतो। "तस्मा"तिआदि यथावुत्ताय अत्थवण्णनाय गुणवचनं । तण्हादिट्टिवसेनाति उपनिस्सयसहजातभूताय अभिनन्दनसङ्खाताय तण्हाय चेव सस्सतादिआकारेन अभिनिविसन्तस्स मिच्छागाहस्स च वसेन । पुब्बे निवुत्थधम्मविसयाय कप्पनाय इध अधिप्पेतत्ता अतीतकालवाचकोयेव पुब्ब-सद्दो, न पन “मनोपुब्बङ्गमा धम्मा'"तिआदीसु विय पधानादिवाचको, रूपादिखन्धविनिमुत्तस्स कप्पनवत्थुनो अभावा अन्तसद्दो च कोट्ठासवाचको, न पन अब्भन्तरादिवाचकोति दस्सेतुं “अतीतं खन्धकोद्वास"न्ति वुत्तं । कप्पेत्वाति च तस्मिं पुब्बन्ते तण्हायनाभिनिवेसनानं समत्थनं परिनिट्ठापनमाह । ठिताति तस्सा लद्धिया अविजहनं, पुब्बन्तमेव अनुगता दिट्टि तेसमत्थीति योजना । अत्थिता, अनुगतता च नाम पुनप्पुनं पवत्तियाति दस्सेति “पुनप्पुनं उप्पज्जनवसेना"ति इमिना । "ते एव''न्तिआदिना "पुब्बन्तं आरब्भा"तिआदिपाळिया अत्थं संवण्णेति । तत्थ आरम्भाति आलम्बित्वा । विसयो हि तस्सा दिट्ठिया पुब्बन्तो । विसयभावतो हेस तस्सा
344
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009985 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 516 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith, Buddhism, R000, & R005 |
| File Size | 19 MB |