________________
गन्थारम्भकथावण्णना
गतीहि विमुत्तो, एसा पन “पञापज्जोतविहतमोहतम"न्ति एत्थेवन्तोगधाति इमिना पदेन अनुपादिसेसाय निब्बानधातुयाव थोमेतीति दट्ठब् ।
____एत्थ पन अत्तहितसम्पत्तिपरहितपटिपत्तिवसेन द्वीहाकारेहि भगवतो थोमना कता होति। तेसु अनावरणञाणाधिगमो, सह वासनाय किलेसानमच्चन्तप्पहानं, अनुपादिसेसनिब्बानप्पत्ति च अत्तहितसम्पत्ति नाम, लाभसक्कारादिनिरपेक्खचित्तस्स पन सब्बदुक्खनिय्यानिकधम्मदेसनापयोगतो देवदत्तादीसुपि विरुद्धसत्तेसु निच्चं हितज्झासयता, विनीतब्बसत्तानं आणपरिपाककालागमनञ्च आसयतो परहितपटिपत्ति नाम । सा पन आसयपयोगतो दुविधा, परहितपटिपत्ति तिविधा च अत्तहितसम्पत्ति इमाय गाथाय यथारहं पकासिता होति । “करुणासीतलहदयन्ति हि एतेन आसयतो परहितपटिपत्ति, सम्मा गदनत्थेन सुगतसद्देन पयोगतो परहितपटिपत्ति । “पञापज्जोतविहतमोहतमं गतिविमुत्त"न्ति एतेहि, चतुसच्चपटिवेधत्थेन च सुगतसद्देन तिविधापि अत्तहितसम्पत्ति, अवसिट्टटेन पन तेन, “सनरामरलोकगरु"न्ति च एतेन सब्बापि अत्तहितसम्पत्ति, परहितपटिपत्ति च पकासिता होति ।
अथ वा हेतुफलसत्तूपकारवसेन तीहाकारेहि थोमना कता। तत्थ हेतु नाम महाकरुणासमायोगो, बोधिसम्भारसम्भरणञ्च, तदुभयम्पि पठमपदेन यथारुततो, सामत्थियतो च पकासितं । फलं पन जाणप्पहानआनुभावरूपकायसम्पदावसेन चतुब्बिधं । तत्थ सब्ब ताणपदट्ठानं मग्गआणं, तम्मूलकानि च दसबलादिाणानि जाणसम्पदा, सवासनसकलसंकिलेसानमच्चन्तमनुप्पादधम्मतापादनं पहानसम्पदा, यथिच्छितनिप्फादने आधिपच्चं आनुभावसम्पदा, सकललोकनयनाभिसेकभूता पन लक्खणानुब्यञ्जनपटिमण्डिता अत्तभावसम्पत्ति रूपकायसम्पदा । तासु आणप्पहानसम्पदा दुतियपदेन, सच्चपटिवेधत्थेन च सुगतसद्देन पकासिता, आनुभावसम्पदा ततियपदेन, रूपकायसम्पदा सोभनकायगमनत्थेन सुगतसद्देन लक्खणानुब्यञ्जनपारिपूरिया विना तदभावतो। यथावुत्ता दुविधापि परहितपटिपत्ति सत्तूपकारसम्पदा, सा पन सम्मा गदनत्थेन सुगतसद्देन पकासिताति वेदितब्बा।
अपिच इमाय गाथाय सम्मासम्बोधि तम्मूल - तप्पटिपत्तियादयो अनेके बुद्धगुणा आचरियेन पकासिता होन्ति । एसा हि आचरियानं पकति, यदिदं येन केनचि पकारेन अत्थन्तरविज्ञापनं । कथं ? “करुणासीतलहदय"न्ति हि एतेन सम्मासम्बोधिया मूलं
13
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org