Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1

SR No.: 009985
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 516
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith, Buddhism, R000, & R005
File Size: 19 MB

Page 37

१४
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-१
दस्सेति । महाकरुणासञ्चोदितमानसो हि भगवा संसारपङ्कतो सत्तानं समुद्धरणत्थं कताभिनीहारो अनुपुब्बेन पारमियो पूरेत्वा अनुत्तरं सम्मासम्बोधिमधिगतोति करुणा सम्मासम्बोधिया मूलं । “पञापज्जोतविहतमोहतम"न्ति एतेन सम्मासम्बोधिं दस्सेति । सब्बञ्जतञाणपदट्ठानहि अग्गमग्गाणं, अग्गमग्गजाणपदट्ठानञ्च सब्ब ताणं “सम्मासम्बोधी''ति वुच्चति । सम्मा गमनत्थेन सुगतसद्देन सम्मासम्बोधिया पटिपत्तिं दस्सेति लीनुद्धच्चपतिद्वानायूहनकामसुखत्तकिलमथानुयोगसस्सतुच्छेदाभिनिवेसादिअन्तद्वयरहिताय करुणापापरिग्गहिताय मज्झिमाय पटिपत्तिया पकासनतो, इतरेहि सम्मासम्बोधिया पधानाप्पधानप्पभेदं पयोजनं दस्सेति । संसारमहोघतो सत्तसन्तारणव्हेत्थ पधानं, तदमप्पधानं । तेसु च पधानेन पयोजनेन परहितपटिपत्तिं दस्सेति, इतरेन अत्तहितसम्पत्तिं, तदुभयेन च अत्तहितपटिपन्नादीसु चतूसु पुग्गलेसु भगवतो चतुत्थपुग्गलभावं पकासेति । तेन च अनुत्तरं दक्खिणेय्यभावं, उत्तमञ्च वन्दनीयभावं, अत्तनो च वन्दनाय खेत्तङ्गतभावं विभावेति ।
अपिच करुणाग्गहणेन लोकियेसु महग्गतभावप्पत्तासाधारणगुणदीपनतो सब्बलोकियगुणसम्पत्ति दस्सिता, पञाग्गहणेन सब्ब ताणपट्ठानमग्गजाणदीपनतो सब्बलोकुत्तरगुणसम्पत्ति । तदुभयग्गहणसिद्धो हि अत्थो “सनरामरलोकगरु'"न्तिआदिना विपञ्चीयतीति । करुणाग्गहणेन च निरुपक्किलेसमुपगमनं दस्सेति, पञ्जाग्गहणेन अपगमनं । तथा करुणाग्गहणेन लोकसमानुरूपं भगवतो पवत्तिं दस्सेति लोकवोहारविसयत्ता करुणाय, पञ्जाग्गहणेन लोकसमझाय अनतिधावनं । सभावानवबोधेन हि धम्मानं सभावं अतिधावित्वा सत्तादिपरामसनं होति । तथा करुणाग्गहणेन महाकरुणासमापत्तिविहारं दस्सेति, पञ्जाग्गहणेन तीसु कालेसु अप्पटिहताणं, चतुसच्चजाणं, चतुपटिसम्भिदाजाणं, चतुवेसारज्जजाणं, . करुणाग्गहणेन महाकरुणासमापत्तिञाणस्स गहितत्ता सेसासाधारणञाणानि, छ अभिञा, अट्ठसु परिसासु अकम्पनञआणानि, दस बलानि, चुद्दस बुद्धगुणा, सोळस आणचरिया, अट्ठारस बुद्धधम्मा, चतुचत्तारीस आणवत्थूनि, सत्तसत्तति आणवत्थूनीति एवमादीनं अनेकेसं पापभेदानं वसेन आणचारं दस्सेति । तथा करुणाग्गहणेन चरणसम्पत्तिं, पञ्जाग्गहणेन विज्जासम्पत्तिं । करुणाग्गहणेन अत्ताधिपतिता, पञ्जाग्गहणेन धम्माधिपतिता । करुणाग्गहणेन लोकनाथभावो, पाग्गहणेन अत्तनाथभावो । तथा करुणाग्गहणेन पुब्बकारीभावो, पञआग्गहणेन कतञ्जता । करुणाग्गहणेन अपरन्तपता, पञ्जाग्गहणेन अनत्तन्तपता। करुणाग्गहणेन वा बुद्धकरधम्मसिद्धि, पजाग्गहणेन बुद्धभावसिद्धि । तथा करुणाग्गहणेन परसन्तारणं,
14
.