________________
(१.१.१७-१७)
मज्झिमसीलवण्णना
३२३
सूरकथाति एत्थ सूर-सद्दो वीरवाचकोति दस्सेति "सूरो अहोसी"ति इमिना | विसिखा नाम मग्गसन्निवेसो, इध पन विसिखागहणेन तन्निवासिनोपि गहिता “सब्बो गामो आगतो"तिआदीसु विय, तेनेवाह "सद्धा पसन्ना"तिआदि ।
कुम्भस्स ठानं नाम उदकट्ठानन्ति वुत्तं "उदकट्ठानकथा'ति । उदकतित्थकथातिपि वुच्चति तत्थेव समवरोधतो । अपिच कुम्भस्स करणट्ठानं कुम्भट्टानं। तदपदेसेन पन कुम्भदासियो वुत्ताति दस्सेति “कुम्भदासिकथा वा"ति इमिना । पुब्बे पेता कालङ्कताति पुब्बपेता। “पेतो परेतो कालङ्कतो''ति हि परियायवचनं । हेट्ठा वुत्तनयमतिदिसितुं "तत्था"तिआदि वुत्तं ।
__ पुरिमपच्छिमकथाहि विमुत्ताति इधागताहि पुरिमाहि, पच्छिमाहि च कथाहि विमुत्ता । नानासभावाति अत्त-सदस्स सभावपरियायभावमाह | असुकेन नामाति पजापतिना ब्रह्मना, इस्सरेन वा | उप्पत्तिठितिसम्भारादिवसेन लोकं अक्खायति एतायाति लोकक्खायिका, सा पन लोकायतसमझे वितण्डसत्थे निस्सिता सल्लापकथाति दस्सेति "लोकायतवितण्डसल्लापकथा"ति इमिना । लोका बालजना आयतन्ति एत्थ उस्सहन्ति वादस्सादेनाति लोकायतं, लोको वा हितं न यतति न ईहति तेनाति लोकायतं। तहि गन्थं निस्साय सत्ता पुञ्जकिरियाय चित्तम्पि न उप्पादेन्ति । अञमञविरुद्धं, सग्गमोक्खविरुद्धं वा कथं तनोन्ति एत्थाति वितण्डो, विरुद्धेन वा वाददण्डेन ताळेन्ति एत्थ वादिनोति वितण्डो, सब्बत्थ निरुत्तिनयेन पदसिद्धि ।
सागरदेवेन खतोति एत्थ सागररञ्जो पुत्तेहि खतोतिपि वदन्ति | विज्जति पवेदनहेतुभूता मुद्धा यस्साति समुद्दो ध-कारस्स द-कारं कत्वा, सह-सद्दो चेत्थ विज्जमानत्थवाचको “सलोमकोसपखको"तिआदीसु विय । भवोति वुद्धि भवति वड्डतीति कत्वा। विभवोति हानि तब्बिरहतो। द्वन्दतो पुब्बे सुय्यमानो इतिसद्दो पच्चेकं योजेतब्बोति आह "इति भवो इति अभवो"ति । यं वा तं वाति यं किञ्चि, अथ तं अनियमन्ति अत्थो । अभूतहि अनियमत्थं सह विकप्पेन यंतं-सद्देहि दीपेन्ति आचरिया । अपिच भवोति सस्सतो। अभवोति उच्छेदो। भवोति वा कामसुखं । अभवोति अत्तकिलमथो।
इति इमाय छब्बिधाय इतिभवाभवकथाय सद्धिं बात्तिंस तिरच्छानकथा नाम होन्ति ।
323
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org