Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1

SR No.: 009985
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 516
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith, Buddhism, R000, & R005
File Size: 19 MB

Page 347

दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्ग अभिनवटीका-१
अथ वा पाळियं सरूपतो अनागतापि अरञ्ञपब्बतनदीदीपकथा इति - सद्देन सङ्गत्वा बत्तिंस तिरच्छानकथाति वुच्चन्ति । पाळियहि " इति वा "ति एत्थ इति सद्दो पकारत्थो, वा- सद्दो विकप्पनत्थो । इदं वुत्तं होति “ एवंपकारं इतो अञ्ञ वा तादिसं निरत्थककथं अनुयुत्ता विहरन्ती”ति, आदित्थो वा -सो इति वा इति एवरूपा ‘“नच्चगीतवादितविसूकदस्सना पटिविरतो 'तिआदीसु (दी० नि० १.१०, १६४; म० नि० १.२९३, ४११, २.११, ४१८; ३.१४, १०२; अ० नि० ३.१०.९९) विय, इति एवमादिं अञ्ञम्पि तादिसं कथमनुयुत्ता विहरन्तीति अत्थो ।
३२४
१८. विरुद्धस्स गहणं विग्गहो, सो येसन्ति विग्गाहिका, तेसं तथा, विरुद्धं वा गण्हाति एतायाति विग्गाहिका, सायेव कथा तथा । सारम्भकथाति उपारम्भकथा । सहितन्ति पुब्बापराविरुद्धं । ततोयेव सिलिट्टं । तं पन अत्थकारणयुत्ततायाति दस्सेतुं " अत्थयुत्तं कारणयुत्तन्ति अत्थो' ति वृत्तं । तन्ति वचनं । परिवत्तित्वा ठितं सपत्तगतो असमत्थो योधो विय न किञ्चि जानासि किन्तु सयमेव पराजेसीति अधिप्पायो । वादो दोसोति परियायवचनं । तथा चर विचराति । तत्थ तत्थाति तस्मिं तस्मिं आचरियकुले | निब्बेधेहीति मया रोपितं वादं विस्सज्जेहि ।
( १.१.१८-२० )
१९. दूतस्स कम्मं दूतेय्यं, तस्स कथा तथा तस्सं । इध, अमुत्राति उपयोगत्थे भुम्मवचनं तेनाह “ असुकं नाम ठान "न्ति । वित्थारतो विनिच्छयो विनयट्ठकथायं (पारा० अट्ठ० ४३६-४३७) वुत्तोति सङ्क्षेपतो इध दस्सेतुं “सङ्क्षेपतो पनाति आदि वृत्तं । गिहिसासनन्ति यथावुत्तविपरीतं सासनं । असन्ति गिहीनञेव ।
२०. तिविधेनाति सामन्तजप्पनइरियापथसन्निस्सितपच्चयपटिसेवनभेदतो तिविधेन । विम्हापयन्तीति "अयमच्छरियपुरिसो"ति अत्तनि परेसं विम्हयं सम्पहंसनं अच्छरियं उप्पादेन्ति । विपुब्बहि म्हि सद्दं सम्पहंसने वदन्ति सद्दविदू । सम्पहंसनाकारो च अच्छरियं । लपन्तीति अत्तानं वा दायकं वा उक्खिपित्वा यथा सो किञ्चि ददाति, एवं उक्काचेत्वा उक्खिपनवसेन दीपेत्वा कथेन्ति । निमित्तं सीलमेतेसन्ति नेमित्तिकाति तद्धितवसेन तस्सीलत्थो यथा “पंसुकूलिको ति ( महा० नि० ५२) अपिच निमित्तेन वदन्ति, निमित्तं वा करोन्तीति नेमित्तिका । निमित्तन्ति च परेसं पच्चयदानसञ्जुप्पादकं कायवचीकम्मं वुच्चति । निप्पेसो निप्पिसनं चुण्णं विय करणं । निप्पिसन्तीति वा निप्पेसा, निप्पेसायेव निप्पेसिका, निप्पिसनं वा निप्पेसो, तं करोन्तीतिपि निप्पेसिका । निप्पेसो च
324