Page Text
________________
१८
दीघनिकाये महावग्गटीका
सुदुक्करभावदस्सनत्थञ्च महापरिच्चागानं विसुं गहणं । ततो एव च अङ्गपरिच्चागतोपि विसुं नयनपरिच्चागग्गहणं, परिच्चागभावसामञ्ञेपि रज्जपरिच्चागपुत्तदारपरिच्चागग्गहणञ्च कतं । जातीनं अत्थचरिया आतत्थचरिया, सा च खो करुणायनवसेन । तथा सत्तलोकस्स दिट्ठधम्मिकसम्परायिकपरमत्थानं वसेन हितचरिया लोकत्थचरिया । कम्मस्सकताञाणवसेन, अनवज्जकम्मायतनसिप्पायतनविज्जाठानवसेन, खन्धायतनादिवसेन, लक्खणत्तयादितीरणवसेन च अत्तनो परेसञ्च तत्थ सतिपट्ठानेन आणचारो बुद्धचरिया, सा पनत्थतो पञ्ञापारमीयेव, ञणसम्भारविसेसतादस्सनत्थं पन विसुं गहणं । बुद्धचरियानन्ति बहुवचननिद्देसेन पुब्बयोगपुब्बचरियाधम्मक्खानादीनं सङ्ग्रहो दट्टब्बो | तत्थ गतपच्चागतवत्तसङ्घाताय पुब्बभागपटिपदाय सद्धिं अभिञासमापत्तिनिप्फादनं पुब्बयोगो । दानादीव सातिसयपटिपत्ति पुब्बचरिया । " याव चरियापिटके सङ्गहिता अभिनीहारो पुब्बयोगो, कायादिविवेकवसेन एकचरिया पुब्बचरिया " ति केचि । दानादीनञ्चेव अप्पिच्छतादीनञ्च संसारनिब्बाने आदीनवानिसंसानञ्च विभावनवसेन, सत्तानं बोधत्त पतिट्ठापनपरिपाचनवसेन च पवत्तकथा धम्मक्खानं । कोटिं पत्वाति परं परियन्तं परमुक्कंसं पापुणित्वा । सत्तमहादानानीति अट्ठवस्सिककाले “ हदयमंसादीनिपि याचकानं ददेय्यन्ति अज्झासयं उप्पादेत्वा दिन्नदानं, मङ्गलहत्थिदानं गमनकाले दिन्नं सत्तसत्तकमहादानं, मग्गं गच्छन्तेन दिन्नं अस्सदानं, रथदानं, पुत्तदानं, भरियादानन्ति इमानि सत्त महादानानि ( चरिया० पि० ७९) दत्त्वा ।
Jain Education International
" इदानेव मे मरणं होतू" ति अधिमुच्चित्वा कालकरणं अधिमुत्तिकालकिरिया, तं बोधिसत्तानंयेव, न असं । बोधिसत्ता किर दीघायुकदेवलोके ठिता "इध ठितस्स मे बोधिसम्भारसम्भरणं न सम्भवतीति कत्वा तत्थ वासतो निब्बिन्दमानसा होन्ति, तदा विमानं पविसित्वा अक्खीनि निमीलेत्वा “इतो उद्धं मे जीवितं नप्पवत्ततू" ति चित्तं अधिट्ठाय निसीदन्ति, चित्ताधिट्ठानसमनन्तरमेव मरणं होति । पारमीधम्मान उक्कंसप्पवत्तिया तस्मिं तस्मिं अत्तभावे अभिज्ञासमापत्तीहि सन्तानस्स विसेसितत्ता अत्तसिनेहस्स तनुभावेन, सत्तेसु च महाकरुणाय उळारभावेन अधिट्ठानस्स तिक्खविसदभावापत्तिया बोधिसत्तानं अधिप्पाया समिज्झन्ति । चित्ते, विय कम्मेसु च नेसं वसीभावो, तस्मा यत्थ उपपन्नानं पारमियो सम्मदेव परिब्रूहन्ति । वुत्तनयेन कालं कत्वा तत्थ उपपज्जन्ति । तथा हि अम्हाकं महासत्तो इमस्मिंयेव कप्पे नानाजातीसु अपरिहीनज्झानो कालं कत्वा ब्रह्मलोके निब्बत्तो, अप्पकमेव कालं तत्थ ठत्वा ततो चवित्वा मनुस्सलोके निब्बत्तो, पारमीसम्भरणपसुतो अहोसि । तेन वुत्तं "बोधिसत्तानंयेव,
(१.१७-१७)
18
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |