________________
(९.३८५ - ३८५)
वुत्तस्सेव अत्थस्स समत्थनं । तस्सत्थो यो बलवतिया सद्धाय समन्नागतो अविसदत्राणो, सो मुधप्पसन्नो होति, न अवेच्चप्पसन्नो। तथा हि अवत्थुस्मिं पसीदति सेय्यथापि तित्थियसावका | केराटिकपक्खन्ति साठेय्यपक्खं भजति । सद्धाहीनाय पञ्ञाय अतिधावन्तो " देय्यवत्थुपरिच्चागेन विना चित्तुप्पादमत्तेनपि दानमयं पुञ्ञ होती "तिआदीनि परिकप्पेति हेतुपतिरूपकेहि वञ्चितो, एवंभूतो च सुक्खतक्कविलुत्तचित्तो पण्डितानं वचनं नाि सञ्ञत्तिं न गच्छति । तेनाह " भेसज्जसमुट्ठितो विय रोगो अतेकिच्छो होती 'ति । यथा सद्धापञ्ञनं अञ्ञमञ्ञं विसमभावो न अत्थावहो, अनत्थावहोव, एवं समाधिवीरियानं अञ्ञमञ्ञ विसमभावो न अत्थावहो, अनत्थावहोव, तथा न अविक्खेपावहो, विक्खेपावहोवाति । कोसज्जं अभिभवति, तेन अप्पनं न पापुणातीति अधिप्पायो । उद्धच्चं अभिभवतीति एत्थापि एसेव नयो । तदुभयन्ति सद्वापञ्ञद्वयं समाधिवीरियद्वयञ्च । समं कातब्बन्ति समरसं कातब्बं ।
बोज्झङ्गपब्बवण्णना
समाधिकम्मिकस्साति समथकम्मट्ठानिकस्स । एवन्ति एवं सन्ते, सद्धाय थोकं बलवभावे सतीति अत्थो । सद्दहन्तोति “पथवी पथवीति मनसिकरणमत्तेन कथं झानुप्पत्ती' 'ति अचिन्तेत्वा “अद्धा सम्मासम्बुद्धेन वुत्तविधि इज्झिरसती 'ति सद्दहन्तो सद्धं जनेन्तो । ओकप्पेन्तोति आरम्मणं अनुपविसित्वा विय अधिमुच्चनवसेन अवकप्पेन्तो पक्खन्दन्तो एकग्गता बलवती वट्टति समाधिप्पधानत्ता झानस्स । उभिन्नन्ति समाधिपञ्जनं । समाधिकम्मिकस्स समाधिनो अधिमत्तताय पञ्ञाय अधिमत्ततापि इच्छितब्बाति आह " समतायपी" ति, समभावेनापीति अत्थो । अप्पनाति लोकियप्पना । तथा हि " होतियेवा" ति सासङ्कं वदति । लोकुत्तरप्पना पन तेसं समभावेनेव इच्छिता । यथाह " समथविपस्सनं युगनन्धं भावेतीति (अ० नि० १.४.१७०; पटि० म० २.५) ।
Jain Education International
यदि विसेसतो सद्धापञ्ञानं, समाधिवीरियानञ्च समताव इच्छिता, कथं सतीति आह “ सति पन सब्बत्थ बलवती वट्टती "ति । सब्बत्थाति लीनुद्धच्चपक्खिकेसु पञ्चसु इन्द्रियेसु । उद्धच्चपक्खिकेकदेसे गण्हन्तो “सद्धावीरियपञ्ञानन्ति आह । अञ्ञथा पीति च गहेतब्बा सिया । तथा हि “कोसज्जपक्खिकेन समाधिना" इच्चेव वुत्तं, न ‘“पस्सद्धिसमाधिउपेक्खाही "ति । साति सति । सब्बेसु राजकम्मेसु नियुत्तो सब्बकम्मिको । तेनाति तेन सब्बत्थ इच्छितब्बट्ठेन कारणेन । आह अट्ठकथायं । सब्बत्थ नियुत्ता सब्बत्थिका सब्बत्थ लीने, उद्धते च चित्ते इच्छितब्बत्ता, सब्बे वा लीने, उद्धते च चित्ते भावेतब्बा
३०३
303
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org