Page Text
________________
( ८.३५९-३५९)
वेदनाकम्मट्ठानवण्णना
इतरद्वयन्ति कत्वा वृत्तं । वेदनाय एव च नेसं विभूतभावो वेदनामुखेनेवेत्थ भगवता देसनाय आरद्धत्ता । “वेदनानं उप्पत्तिया पाकटताया "ति इदं सुखदुक्खवेदनानं वसेन वृत्तं । तासञ्हि पवत्ति ओळारिका, न इतराय । तदुभयग्गहणमुखेन वा गहेतब्बत्ता इतरायपि पवत्ति विञ्जूनं पाकटा एवाति सुखदुक्खवेदनानही "ति विसेसग्गहणं दट्ठब्बं । “यदा सुखं उप्पज्जती”तिआदि सुखवेदनाय पाकटभावविभावनं, तयिदं असमाहितभूमिवसेन वेदितब्बं । तत्थ " सकलं सरीरं खो भन्ते "न्तिआदिना कामं पवत्तिओळारिकताय अवूपसन्तसभावमेतं सुखं, सातलक्खणताय पन सम्पयुत्तधम्मे, निस्सयञ्च अनुग्गण्हन्तमेव पवत्ततीति दस्सेति । " यदा दुक्खं उप्पज्जती' तिआदीसु वृत्तविपरियायेन अत्थो वेदितब्बो ।
दुद्दीपनाति आणेन दीपेतुं असक्कुणेय्या, दुब्बिय्याति अत्थो । तेनाह " अन्धकारा अभिभूताति । अन्धकाराति अन्धकारगतसदिसी, जानितुकामे च अन्धकारिनी । पुब्बापरं समं सुकरे सुपलक्खितमग्गवसेन पासाणतले मिगगतमग्गो विय इट्ठानिट्ठारम्मणेसु सुखदुक्खानुभवनेहि मज्झत्तारम्मणेसु अनुमिनितब्बताय वुत्तं " सा सुखदुक्खानं...पे.... पाकटा होती "ति । तेनाह " यथा "तिआदि । नयतो गण्हन्तस्साति एत्थायं नयो - यस्मा इट्ठानिट्ठविसयाय आरम्णूपलद्धिया अनुभवनतो निट्ठामज्झत्तविसया च उपलद्धि, तस्मा न ताय निरनुभवनाय भवितब्बं, यं तत्थानुभवनं, सा अदुक्खमसुखा । तथा अनुपलब्भमानं रूपादिअनुभुय्यमानं दिट्टं उपलब्भति, यो पन मज्झत्तारम्मणं तब्बिसयस विञ्ञाणप्पवत्तियं, तस्मा अननुभुय्यमानेन तेन न भवितब्बं । सक्का हि वत्तुं अनुभवमाना मज्झत्तविसयुपलद्धि उपलद्धिभावतो । इट्ठानिट्ठविसयुपलद्धिविसयं पन निरनुभवनं तं अनुपलद्धिसभावमेव दिट्ठ, तं यथारूपन्ति । निवत्तेत्वाति नीहरित्वा, "सोमनस्संपाह"न्तिआदिना समानजातियम्पि भिन्दन्तो अञ्ञेहि अरूपधम्मेहि विवेचेत्वा असंस कत्वाति अत्थो ।
Jain Education International
२४३
अयञ्च रूपकम्मट्ठानं कथेत्वा अरूपकम्मट्ठानं वेदनावसेन निवत्तेत्वा देसना तथाविनेतब्बपुग्गलापेक्खाय सुत्तन्तरेसुपि ( दी० नि० २.३७३; म० नि० १.१०६, ३९०, ४१३, ४५०, ४६५, ४६७; म० नि० २.३०६, २०९, ३.६७, ३४२; सं० नि० २.४.२४८) आगता एवाति दस्सेन्तो " न केवल "न्तिआदिमाह । तत्थ महासतिपट्ठाने (दी० नि० २.२७३) तथा देसनाय आगतभावो अनन्तरमेव आवि भविस्सति, मज्झिमनिकाये सतिपट्टानदेसनापि (म० नि० १.१०६) तादिसी एव । चूळतण्हासङ्घये “ एवं चेतं, देवानं इन्द, भिक्खुनो सुतं होति 'सब्बे धम्मा नालं अभिनिवेसाया'ति, सो सब्बं धम्मं
243
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |