________________
(१.८७-९०)
चारिकाअनुजाननवण्णना
कतं, सुचिं पणीतं कतन्ति । पुनदिवसे नागरापि ददमाना वदन्ति - “गण्हथ, ताता, न नगरगामनिगमादीसु सङ्कडिततण्डुलखीरदधिसप्पिआदीहि, न अ सं जङ्घसीसपिट्ठिआदीनि भजित्वा आहरापितेहि कतं, जातिसप्पिखीरादीहियेव कतन्ति । एवं सत्तसु संवच्छरेसु सत्तसु मासेसु सत्तसु दिवसेसु च अतिक्कन्तेसु अथ भगवतो अयं वितक्को उदपादि । तेन वुत्तं - “सम्बोधितो सत्त संवच्छरानि सत्त मासानि सत्त दिवसानि अतिक्कमित्वा उदपादी''ति ।
८७. अञतरो महाब्रह्माति धम्मदेसनं आयाचितब्रह्माव ।
८९. चतुरासीति आवाससहस्सानीति चतुरासीति विहारसहस्सानि । ते सब्बेपि द्वादससहस्सभिक्खुगण्हनका महाविहारा अभयगिरिचेतियपब्बतचित्तलपब्बतमहाविहारसदिसाव अहेसुं।
__ ९०. खन्ती परमं तपोति अधिवासनखन्ति नाम परमं तपो । तितिक्खाति खन्तिया एव वेवचनं । तितिक्खा सङ्घाता अधिवासनखन्ति उत्तमं तपोति अत्थो । निब्बानं परमन्ति सब्बाकारेन पन निब्बानं परमन्ति वदन्ति बुद्धा । न हि पब्बजितो परूपघातीति यो अधिवासनखन्तिविरहितत्ता परं उपघातेति बाधेति हिंसति, सो पब्बजितो नाम न होति । चतुत्थपादो पन तरसेव वेवचनं । “न हि पब्बजितो'"ति एतस्स हि न समणो होतीति वेवचनं । परूपघातीति एतस्स परं विहेठयन्तोति वेवचनं । अथ वा परूपघातीति सीलूपघाती । सीलहि उत्तमद्वेन परन्ति वुच्चति । यो च समणो परं यं कञ्चि सत्तं विहेठयन्तो परूपघाती होति, अत्तनो सीलं विनासको, सो पब्बजितो नाम न होतीति अत्थो। अथवा यो अधिवासनखन्तिया अभावतो परूपघाती होति, परं अन्तमसो डंसमकसम्पि सञ्चिच्च जीविता वोरोपेति, सो न हि पब्बजितो। किं कारणा ? मलस्स अपब्बाजितत्ता । “पब्बाजयमत्तनो मलं, तस्मा पब्बजितोति वुच्चतीति (ध० प० ३८८) इदग्हि पब्बजितलक्खणं । योपि न हेव खो उपघातेति, न मारेति, अपि च दण्डादीहि विहेटेति, सो परं विहेठयन्तो समणो न होति । किं कारणा ? विहेसाय असमितत्ता । “समितत्ता हि पापानं, समणोति पवुच्चती''ति (ध० प० २६५) इदहि समणलक्खणं ।
दुतियगाथाय सब्बपापस्साति सब्बाकुसलस्स। अकरणन्ति अनुप्पादनं । कुसलस्साति चतुभूमिककुसलस्स । उपसम्पदाति पटिलाभो । सचित्तपरियोदपनन्ति अत्तनो चित्तजोतनं, तं
61
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org