Page Text
________________
(८.३५९-३५९)
वेदनाकम्मट्ठानवण्णना
२८१
वुत्तो विनिच्छयवितक्को वितक्को नाम । विनिच्छयोति द्वे विनिच्छया तण्हाविनिच्छयो च, दिट्ठिविनिच्छयो च। अट्ठसतं तण्हाविचरितं तण्डाविनिच्छयो नाम । द्वासट्ठि दिट्ठियो दिविविनिच्छयो नामाति एवं वृत्ततण्हाविनिच्छयवसेन हि इट्ठानिढुपियाप्पियववत्थानं न होति । तदेव हि एकच्चस्स इटुं होति, एकच्चस्स अनिट्टं पच्चन्तराजमज्झिमदेसराजूनं गण्डुप्पादमिगमंसादीसु विय । तस्मिं पन तोहाविनिच्छयविनिच्छिते पटिलद्धवत्थुस्मिं “एत्तकं रूपस्स भविस्सति, एत्तकं सद्दस्स, एत्तकं गन्धस्स, एत्तकं रसस्स, एत्तकं फोट्टब्बस्स भविस्सति, एत्तकं मय्हं भविस्सति, एत्तकं परस्स भविस्सति, एत्तकं निदहिस्सामि, एत्तकं परस्स दस्सामी''ति ववत्थानं वितक्कविनिच्छयेन होति । तेनाह 'छन्दो खो, देवानमिन्द, वितक्कनिदानोति ।
पपञ्चसासङ्कानिदानोति तयो पपञ्चा तण्हापपञ्चो, मानपपञ्चो, दिट्ठिपपञ्चोति । तत्थ अट्ठसततण्हाविचरितं तण्हापपञ्चो नाम । नवविधो मानो मानपपञ्चो नाम । द्वासट्टि दिट्ठियो दिठ्ठिपपञ्चो नाम । तेसु इध तण्हापपञ्चो अधिप्पेतो । केनटेन पपञ्चो ? मत्तपमत्ताकारपापनद्वेन पपञ्चो । तंसम्पयुत्ता सञ्जा पपञ्चसआ । सवा वुच्चति कोटासो "सानिदाना हि पपञ्चसङ्खा"तिआदीसु विय। इति पपञ्चसञआसङ्खानिदानोति पपञ्चसञ्जाकोठासनिदानो वितक्कोति अत्थो ।
पपञ्चसासङ्घानिरोधसारुप्पगामिनिन्ति एतिस्सा पपञ्चसासङ्खाय खया निरोधो वूपसमो, तस्स सारुप्पञ्चेव तत्थ गामिनिं चाति सह विपस्सनाय मग्गं पुच्छति ।
वेदनाकम्मवानवण्णना
३५९. अथस्स भगवा सोमनस्संपाहन्ति तिस्सो वेदना आरभि । किं पन भगवता पुच्छितं कथितं, अपुच्छितं, सानुसन्धिकं, अननुसन्धिकन्ति ? पुच्छितमेव कथितं, नो अपुच्छितं, सानुसन्धिकमेव, नो अननुसन्धिकं । देवतानहि रूपतो अरूपं पाकटतरं, अरूपेपि वेदना पाकटतरा | कस्मा ? देवतानहि करजकायं सुखुमं, कम्मजं बलवं, करजकायस्स सुखुमत्ता, कम्मजस्स बलवत्ता एकाहारम्पि अतिक्कमित्वा न तिठ्ठन्ति, उण्हपासाणे ठपितसप्पिपिण्डि विय विलीयन्तीति सब्बं ब्रह्मजाले वुत्तनयेनेव वेदितब्बं । तस्मा भगवा सक्कस्स तिस्सो वेदना आरभि । दुविधहि कम्मट्ठानं - रूपकम्मट्ठानं, अरूपकम्मट्ठानञ्च । रूपपरिग्गहो, अरूपपरिग्गहोतिपि एतदेव वुच्चति । तत्थ भगवा यस्स
281
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009980 |
| Book Title | Mahavaggatthakatha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 466 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 20 MB |