________________
(१.४-४)
पुब्बेनिवासपटिसंयुत्तकथा
किं पनेतं बुद्धानंयेव पाकटं होति - “इमस्मिं कप्पे एत्तका बुद्धा उप्पन्ना वा उप्पज्जिस्सन्तीति वा''ति, उदाहु अ सम्पि पाकटं होतीति ? अञसम्पि प्राकटं होति । केसं ? सुद्धावासब्रह्मानं । कप्पसण्ठानकालस्मिहि एकमसङ्ख्येय्यं एकङ्गणं हुत्वा ठिते लोकसन्निवासे लोकस्स सण्ठानत्थाय देवो वस्सितुं आरभति । आदितोव अन्तरट्ठके हिमपातो विय होति । ततो तिलमत्ता कणमत्ता तण्डुलमत्ता मुग्ग-मास-बदर-आमलकएळालुक-कुम्भण्ड-अलाबुमत्ता उदकधारा हुत्वा अनुक्कमेन उसभद्वेउसभअड्डगावुतगावुतद्वेगावुतअड्ढयोजनयोजनद्वियोजन...पे०... योजनसतयोजनसहस्सयोजनसतसहस्समत्ता हुत्वा कोटिसतसहस्सचक्कवाळब्भन्तरे याव अविनडुब्रह्मलोका पूरेत्वा तिट्ठन्ति । अथ तं उदकं अनुपुब्बेन भस्सति, भस्सन्ते उदके पकतिदेवलोकट्ठानेसु देवलोका सण्ठहन्ति, तेसं सण्ठहनविधानं विसुद्धिमग्गे पुब्बेनिवासकथायं वुत्तमेव ।
मनुस्सलोकसण्ठहनट्टानं पन पत्ते उदके धमकरणमुखे पिहिते विय वातवसेन तं उदकं सन्तिट्ठति, उदकपिढे उप्पलिनिपण्णं विय पथवी सण्ठहति । महाबोधिपल्लङ्को विनस्समाने लोके पच्छा विनस्सति, सण्ठहमाने पठमं सण्ठहति । तत्थ पुब्बनिमित्तं हुत्वा एको पदुमिनिगच्छो उप्पज्जति, तस्स सचे तस्मिं कप्पे बुद्धो निब्बत्तिस्सति, पुष्पं उप्पज्जति । नो चे, नुप्पज्जति । उप्पज्जमानञ्च सचे एको बुद्धो निब्बत्तिस्सति, एकं उप्पज्जति । सचे द्वे, तयो, चत्तारो, पञ्च बुद्धा निब्बत्तिस्सन्ति, पञ्च उप्पज्जन्ति । तानि च खो एकस्मिंयेव नाळे कणिकाबद्धानि हुत्वा । सुद्धावासब्रह्मानो “आयाम, मयं मारिसा, पुब्बनिमित्तं पस्सिस्सामा"ति महाबोधिपल्लङ्कट्ठानं आगच्छन्ति, बुद्धानं अनिब्बत्तनकप्पे पुष्कं न होति । ते पन अपुप्फितगच्छं दिस्वा – “अन्धकारो वत भो लोको भविस्सति, मता मता सत्ता अपाये पूरेस्सन्ति, छ देवलोका नव ब्रह्मलोका सुझा भविस्सन्ती''ति अनत्तमना होन्ति । पुप्फितकाले पन पुष्पं दिस्वा - “सब्ब बोधिसत्तेसु मातुकुच्छिं ओक्कमन्तेसु निक्खमन्तेसु सम्बुज्झन्तेसु धम्मचक्कं पवत्तेन्तेसु यमकपाटिहारियं करोन्तेसु देवोरोहनं करोन्तेसु आयुसङ्घारं ओस्सज्जन्तेसु परिनिब्बायन्तेसु दससहस्सचक्कवाळकम्पनादीनि पाटिहारियानि दक्खिस्सामा"ति च “चत्तारो अपाया परिहायिस्सन्ति, छ देवलोका नव ब्रह्मलोका परिपूरेस्सन्तीति च अत्तमना उदानं उदानेन्ता अत्तनो अत्तनो ब्रह्मलोकं गच्छन्ति । इमस्मिं भद्दकप्पे पञ्च पदुमानि उप्पज्जिंसु । तेसं निमित्तानं आनुभावेन चत्तारो बुद्धा उप्पन्ना, पञ्चमो उप्पज्जिस्सति । सुद्धावासब्रह्मानोपि तानि पदुमानि दिस्वा इममत्थं जानिंसु । तेन वुत्तं - "अञसम्पि पाकटं होती''ति ।
5
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org