________________
(६.२९६-२९६)
अट्ठयथाभुच्चवण्णना
२२१
पटिपाटिभत्तं नाम उप्पन्नं, तत्थेको- “अहं सतं विस्सज्जेत्वा दानं दस्सामी''ति पण्णं लिखित्वा विहारद्वारे बन्धि । अञो- अहं दे सतानि । अओ- अहं पञ्च सतानि । अञ्जो- अहं सहस्सं । अञो- अहं वे सहस्सानि । अञो- अहं पञ्च । दस । वीसति । पञास; अञो- अहं सतसहस्सं । अञो- अहं द्वे सतसहस्सानि विस्सज्जेत्वा दानं दस्सामी''ति पण्णं लिखित्वा विहारद्वारे बन्धि । जनपदचारिकं चरन्तम्पि ओकासं लभित्वा – “दानं दस्सामी"ति सकटानि पूरेत्वा महाजनो अनुबन्धियेव । यथाह - "तेन खो पन समयेन जानपदा मनस्सा बहं लोणम्पि तेलम्पि तण्डलम्पि खादनीयम्पि सकटेस आरोपेत्वा भगवतो पिद्वितो पिट्टितो अनबन्धा होन्ति- 'यत्थ पटिपाटिं लभिस्साम, तत्थ भत्तं करिस्सामा ति" (महाव० २८२)। एवं अञानिपि खन्धके च विनये च बहूनि वत्थूनि वेदितब्बानि ।
असदिसदाने पनेस लाभो मत्थकं पत्तो। एकस्मिं किर समये भगवति जनपदचारिकं चरित्वा जेतवनं सम्पत्ते राजा निमन्तेत्वा दानं अदासि | दुतियदिवसे नागरा अदंस । पून तेसं दानतो अतिरेकं राजा, तस्स दानतो अतिरेकं नागराति एवं बहस दिवसेस गतेस राजा चिन्तेसि- "इमे नागरा दिवसे दिवसे अतिरेकतरं करोन्ति, पथविस्सरो पन राजा नागरेहि दाने पराजितोति गरहा भविस्सती"ति । अथस्स मल्लिका उपायं आचिक्खि । सो राजङ्गणे सालकल्याणिपदरेहि मण्डपं कारेत्वा तं नीलुप्पलेहि छादेत्वा पञ्च आसनसतानि पञापेत्वा पञ्च हत्थिसतानि आसनानं पच्छाभागे ठपेत्वा एकेकेन हत्थिना एकेकस्स भिक्खुनो सेतच्छत्तं धारापेसि । द्विन्नं द्विनं आसनानं अन्तरे सब्बालङ्कारपटिमण्डिता एकेका खत्तियधीता चतुज्जातियगन्धं पिसति । निहितं निहितं मज्झट्ठाने गन्धम्बणे पक्खिपति, तं अपरा खत्तियधीता नीलुप्पलहत्थकेन सम्परिवत्तेति । एवं एकेकस्स भिक्खुनो तिस्सो तिस्सो खत्तियधीतरो परिवारा, अपरा सब्बालङ्कारपटिमण्डिता इत्थी तालवण्टं गहेत्वा बीजति, अञआ धमकरणं गहेत्वा उदकं परिस्सावेति, अआ पत्ततो उदकं हरति । भगवतो चत्तारि अनग्धानि अहेसुं। पादकथलिका आधारको अपस्सेनफलकं छत्तपादमणीति इमानि चत्तारि अनग्धानि अहेसुं। सङ्घनवकस्स देय्यधम्मो सतसहस्सं अग्घति । तस्मिञ्च दाने अङ्गुलिमालत्थेरो सङ्घनवको अहोसि । तस्स आसनसमीपे आनीतो हत्थी तं उपगन्तुं नासक्खि । ततो रञो आरोचेसुं। राजा"अञो हत्थी नत्थी'ति ? दुट्ठहत्थी पन अत्थि, आनेतुं न सक्काति । सम्मासम्बुद्धो - सङ्घनवको कतरो महाराजाति ? अङ्गुलिमालत्थेरो भगवाति । तेन हि तं दुट्ठहत्थिं आनेत्वा ठपेतु, महाराजाति। हत्थिं मण्डयित्वा आनयिंसु । सो थेरस्स तेजेन
221
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org