________________
२२२
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
(६.२९६-२९६)
नासावातसञ्चरणमत्तम्पि कातुं नासक्खि । एवं निरन्तरं सत्त दिवसानि दानं दीयित्थ । सत्तमे दिवसे राजा दसबलं वन्दित्वा- "भगवा मह धम्मं देसेथा"ति आह ।
तस्सञ्च परिसति काळो च जुण्हो चाति द्वे अमच्चा होन्ति । काळो चिन्तेसि"नस्सति राजकुलस्स सन्तकं, किं नामेते एत्तका जना करिस्सन्ति, भुजित्वा विहारं गन्त्वा निद्दायिस्सन्तेव, इदं पन एको राजपुरिसो लभित्वा किं नाम न करेय्य, अहो नस्सति रञो सन्तक"न्ति । जुण्हो चिन्तेसि - “महन्तं इदं राजत्तनं नाम, को अञो इदं कातुं सक्खिस्सति ? किं राजा नाम सो, यो राजत्तने ठितोपि एवरूपं दानं दातुं न सक्कोती"ति । भगवा परिसाय अज्झासयं ओलोकेन्तो तेसं द्विनं अज्झासयं विदित्वा – “सचे अज्ज जुण्हस्स अज्झासयेन धम्मकथं कथेमि, काळस्स सत्तधा मुद्धा फलिस्सति । मया खो पन सत्तानुद्दयताय पारमियो पूरिता । जुण्हो अझस्मिम्पि दिवसे मयि धम्मं कथयन्ते मग्गफलं पटिविज्झिस्सति, इदानि पन काळं ओलोकेस्सामी"ति रञो चतुप्पदिकमेव गाथं अभासि
"न वे कदरिया देवलोकं वजन्ति,
बाला हवे नप्पसंसन्ति दानं । धीरो च दानं अनुमोदमानो,
तेनेव सो होति सुखी परत्था'ति ।। (ध० प० १७७)
राजा अनत्तमनो हुत्वा- "मया महादानं दिन्नं, सत्था च मे मन्दमेव धम्मं कथेसि, नासक्खिं मओ दसबलस्स चित्तं गहेतु"न्ति । सो भुत्तपातरासो विहारं गन्त्वा भगवन्तं वन्दित्वा पुच्छि - "मया, भन्ते, महन्तं दानं दिन्नं, अनुमोदना च मे न महती कता, को नु खो मे, भन्ते, दोसो"ति ? नत्थि, महाराज, तव दोसो, परिसा पन अपरिसुद्धा, तस्मा धम्मं न देसेसिन्ति । कस्मा पन भगवा परिसा न सुद्धाति ? सत्था द्विन्नं अमच्चानं परिवितक्कं आरोचेसि । राजा काळं पुच्छि- “एवं, तात, काळा"ति ? "एवं, महाराजा"ति । “मयि मम सन्तकं ददमाने तव कतरं ठानं रुज्जति, न तं सक्कोमि पस्सितुं, पब्बाजेथ नं मम रट्ठतो"ति आह । ततो जुण्हं पक्कोसापेत्वा पुच्छि – “एवं किर, तात, चिन्तेसी"ति ? “आम, महाराजा'ति । “तव चित्तानुरूपमेव होतू"ति तस्मिंयेव मण्डपे एवं पञत्तेसुयेव आसनेसु पञ्च भिक्खुसतानि निसीदापेत्वा तायेव
222
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org