________________
११६
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
(३.१५०-१५३)
पस्सति, तस्स चत्तारो अपाया उपट्ठहन्ति, सत्तिसतेन सीसे पहरियमानो विय होति । सो- “वारेथ, वारेथा''ति विरवन्तो मरति । तेन वुत्तं – “सम्मूळ्हो कालं करोती"ति । पञ्चमपदं उत्तानमेव ।
१५०. आनिसंसकथा वुत्तविपरियायेन वेदितब्बा ।
१५१. बहुदेव रत्तिं धम्मिया कथायाति अज्ञाय पाळिमुत्तकाय धम्मिकथाय चेव आवसथानुमोदनाय च आकासगङ्गं ओतारेन्तो विय योजनप्पमाणं महामधुं पीळेत्वा मधुपानं पायेन्तो विय बहुदेव रत्तिं सन्दस्सेत्वा सम्पहंसेत्वा उय्योजेसि । अभिक्कन्ताति अतिक्कन्ता खीणा खयवयं उपेता । सुझागारन्ति पाटियेक्कं सुझागारं नाम नत्थि, तत्थेव पन एकपस्से साणिपाकारेन परिक्खिपित्वा - “इध सत्था विस्समिस्सती"ति मञ्चकं पञपेसुं । भगवा - "चतूहिपि इरियापथेहि परिभुत्तं एतेसं महप्फलं भविस्सती"ति तत्थ सीहसेय्यं कप्पेसि । तं सन्धाय वुत्तं - “सुझागारं पाविसी''ति ।
पाटलिपुत्तनगरमापनवण्णना १५३. सुनिधवस्सकाराति सुनिधी च वस्सकारो च द्वे ब्राह्मणा। मगधमहामत्ताति मगधरञो महामत्ता महाअमच्चा, मगधरतु वा महामत्ता महतिया इस्सरियमत्ताय समन्नागताति मगधमहामत्ता। पाटलिगामे नगरन्ति पाटलिगाम नगरं कत्वा मापेन्ति । वज्जीनं पटिबाहायाति वज्जिराजकुलानं आयमुखपच्छिन्दनत्थं । सहस्सेवाति एकेकवग्गवसेन सहस्सं सहस्सं हुत्वा । वत्थूनीति घरवत्थूनि । चित्तानि नमन्ति निवेसनानि मापेतुन्ति रञञ्च राजमहामत्तानञ्च निवेसनानि मापेतुं वत्थुविज्जापाठकानं चित्तानि नमन्ति । ते किर अत्तनो सिप्पानुभावेन हेट्ठा पथवियं तिंसहत्थमत्ते ठाने - "इध नागग्गाहो, इध यक्खग्गाहो, इध भूतग्गाहो, पासाणो वा खाणुको वा अत्थी''ति पस्सन्ति । ते तदा सिप्पं जप्पित्वा देवताहि सद्धिं मन्तयमाना विय मापेन्ति । अथवा नेसं सरीरे देवता अधिमुच्चित्वा तत्थ तत्थ निवेसनानि मापेतुं चित्तं नामेन्ति । ता चतूसु कोणेसु खाणुके कोट्टेत्वा वत्थुम्हि गहितमत्ते पटिविगच्छन्ति । सद्धानं कुलानं सद्धा देवता तथा करोन्ति, अस्सद्धानं कुलानं अस्सद्धा देवताव । किं कारणा ? सद्धानव्हि एवं होति - "इध मनुस्सा निवेसनं मापेत्वा पठमं भिक्खुसद्धं निसीदापेत्वा मङ्गलं वड्डापेस्सन्ति । अथ मयं सीलवन्तानं दस्सनं, धम्मकथं,
116
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org