________________
(३.१३५-१३५)
राजअपरिहानियधम्मवण्णना
ठितानि । दिनपुब्बन्ति पुब्बे दिन्नं । कतपुबन्ति पुब्बे कतं । नो परिहापेस्सन्तीति अपरिहापेत्वा यथापवत्तमेव करिस्सन्ति धम्मिकं बलिं परिहापेन्तानहि देवता आरक्खं सुसंविहितं न करोन्ति, अनुप्पन्नं दुक्खं जनेतुं असक्कोन्तापि उप्पन्नं काससीसरोगादिं वड्डेन्ति, सङ्गामे पत्ते सहाया न होन्ति । अपरिहापेन्तानं पन आरक्खं सुसंविहितं करोन्ति, अनुप्पन्नं सुखं उप्पादेतुं असक्कोन्तापि उप्पन्नं काससीसरोगादिं हनन्ति, सङ्गामसीसे सहाया होन्तीति एवमेत्थ वुद्धिहानियो वेदितब्बा ।
धम्मिका रक्खावरणगुत्तीति एत्थ रक्खा एव यथा अनिच्छितं न गच्छति, एवं आवरणतो आवरणं । यथा इच्छितं न विनस्सति, एवं गोपायनतो गुत्ति । तत्थ बलकायेन परिवारेत्वा रक्खणं पब्बजितानं धम्मिका रक्खावरणगुत्ति नाम न होति । यथा पन विहारस्स उपवने रुखे न छिन्दन्ति, वाजिका वज्झं न करोन्ति, पोक्खरणीसु मच्छे न गण्हन्ति, एवं करणं धम्मिका रक्खावरणगुत्ति नाम । किन्ति अनागता चाति इमिना पन नेसं एवं पच्चुपट्टितचित्तसन्तानोति चित्तप्पवत्तिं पुच्छति ।
तत्थ ये अनागतानं अरहन्तानं आगमनं न इच्छन्ति, ते अस्सद्धा होन्ति अप्पसन्ना । पब्बजिते च सम्पत्ते पच्चुग्गमनं न करोन्ति, गन्त्वा न पस्सन्ति, पटिसन्थारं न करोन्ति, पऽहं न पुच्छन्ति, धम्मं न सुणन्ति, दानं न देन्ति, अनुमोदनं न सुणन्ति, निवासनट्ठानं न संविदहन्ति । अथ नेसं अवण्णो अब्भुग्गच्छति - “असुको नाम राजा अस्सद्धो अप्पसन्नो, पब्बजिते सम्पत्ते पच्चुग्गमनं न करोति...पे०... निवासनट्ठानं न संविदहतीति । तं सुत्वा पब्बजिता तस्स नगरद्वारेन न गच्छन्ति, गच्छन्तापि नगरं न पविसन्ति । एवं अनागतानं अरहन्तानं अनागमनमेव होति। आगतानम्पि फासुविहारे असति येपि अजानित्वा आगता, ते- “वसिस्सामाति ताव चिन्तेत्वा आगतम्हा, इमेसं पन राजूनं इमिना नीहारेन को वसिस्सती"ति निक्खमित्वा गच्छन्ति । एवं अनागतेसु अनागच्छन्तेसु, आगतेसु दुक्खं विहरन्तेसु सो देसो पब्बजितानं अनावासो होति । ततो देवतारक्खा न होति, देवतारक्खाय असति अमनुस्सा ओकासं लभन्ति । अमनुस्सा उस्सन्ना अनुप्पन्नं ब्याधिं उप्पादेन्ति, सीलवन्तानं दस्सनपञ्हापुच्छनादिवत्थुकस्स पुञस्स अनागमो होति । विपरियायेन पन यथावुत्तकण्हपक्खविपरीतस्स सुक्कपक्खस्स सम्भवो होतीति एवमेत्थ वुद्धिहानियो वेदितब्बा ।
१३५. एकमिदाहन्ति इदं
भगवा पुब्बे वज्जीनं इमस्स वज्जिसत्तकस्स
99
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org