Page Text
________________
८२
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
ततियपञ्हो उभयवसेनेव वृत्तो । तत्र थेरो आकासे अम्बजम्बुपक्कानं उप्पत्तिं विय नामरूपाभावे द्विन्नम्पि फस्सानं उप्पत्तिं असम्पटिच्छन्तो “नो हेतं भन्ते 'ति आह ।
एवं द्विन्नं फस्सानं विसुं विसुं पच्चयं दस्सेत्वा इदानि द्विन्नपि ते अविसेसतो नामरूपपच्चयतं दस्सेतुं - "येहि आनन्द आकारेही 'ति चतुत्थं पञ्हें आरभि । यदिदं नामरूपन्ति यं इदं नामरूपं यं इदं छसुपि द्वारेसु नामरूपं, एसेव हेतु एसेव पच्चयोति अत्थो । चक्खुद्वारादीसु हि चक्खादीनि चेव रूपारम्मणादीनि च रूपं, सम्पयुत्तका खन्धा नामन्ति एवं पञ्चविधोपि सो फस्सो नामरूपपच्चयाव फस्सो । मनोद्वारेपि हृदयवत्थुञ्चेव यञ्च रूपं आरम्मणं होति इदं रूपं । सम्पयुत्तधम्मा चेव यञ्च अरूपं आरम्मणं होति, इदं अरूपं नाम । एवं मनोसम्फस्सोपि नामरूपपच्चया फस्सोति वेदितब्बो । नामरूपं पनस्स बहुधा पच्चयो होति ।
(२.११५-११५)
११५. न ओक्कमिस्सथाति पविसित्वा पवत्तमानं विय पटिसन्धिवसेन न वत्तिस्सथ । समुच्चिस्तथाति पटिसन्धिविञ्ञाणे असति अपि नु खो सुद्धं अवसेसं नामरूपं अन्तोमातुकुच्छिस्मिं कललादिभावेन समुच्चितं मिस्सकभूतं हुत्वा वत्तिस्तथ । ओक्कमित्वा वोक्कमिस्सथाति पटिसन्धिवसेन ओक्कमित्वा चुतिवसेन वोक्कमिस्सथ, निरुज्झिस्सथाति अत्थो । सो पनस्स निरोधो न तस्सेव चित्तस्स निरोधेन, न ततो दुतियततियानं निरोधेन होति । पटिसन्धिचित्तेन हि सद्धिं समुट्ठितानि समतिंस कम्मजरूपानि निब्बत्तन्ति । तेसु पन ठितेसुयेव सोळस भवङ्गचित्तानि उप्पज्जित्वा निरुज्झन्ति । एतस्मिं अन्तरे गहितपटिसन्धिकस्स दारकस्स वा मातुया वा पनस्स अन्तरायो नत्थि । अयहि अनोकासो नाम । सचे पन पटिसन्धिचित्तेन सद्धिं समुट्ठितरूपानि सत्तरसमस्स भवङ्गस्स पच्चयं दातुं सक्कोन्ति, पवत्ति पवत्तति, पवेणी घटियति । सचे पन न सक्कोन्ति, पवत्ति नप्पवत्तति, पवेणी न घटियति, वोक्कमति नाम होति । तं सन्धाय " ओक्कमित्वा वोक्कमिस्सथा 'ति वृत्तं ।
Jain Education International
इत्थत्तायाति इत्थभावाय, एवं परिपुण्णपञ्चक्खन्धभावायाति अत्थो । दहरस्सेव सतोति मन्दस्स बालस्सेव सन्तस्स । वोच्छिज्जिस्सथाति उपच्छिज्जिस्सथ बुद्धिं विरुळ्हिं वेपुल्लन्ति विञ्ञाणे उपच्छिन्ने सुद्धं नामरूपमेव उट्ठहित्वा पठमवयवसेन वुद्धिं मज्झिमवयवसेन विरुळ्हिं, पच्छिमवयवसेन वेल्लं अपि नु खो आपज्जिस्सथाति ।
82
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009980 |
| Book Title | Mahavaggatthakatha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 466 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 20 MB |